Ўзбекистон республикаси олий ва ўрата махсус таълим вазирлиги солиқ академияси

Erkin savdo to’g’risida Shimoliy Amerika bitimi (NAFTA) 1994 yildan boshlab amalda bo’lib, o’z ichiga AQSh, Kanada va Meksikani qamrab oladi.

Bu mamlakatlarning o’zaro savdo va ka’ital harakati asosidagi iqtisodiy aloqalarining miqyoslarini quyidagi ma’lumotlar orqali tasavvur etish mumkin: AQShda Kanada eks’ortining 75-80% (yoki Kanada YaMMning 20%) sotiladi. Kanadadagi to’g’ridan-to’g’ri xorijiy investistiyalar tarkibida AQShning ulushi 75%dan, Kanadaning AQShdagi ulushi esa 9%dan ortiq. AQShga Meksika eks’ortining 70%dan ortig’i yo’naltirilib, AQShdan Meksikaga 65% im’ort kelib tushadi.

Shimoliy Amerika integrastion guruhining mavjud tarkibi Evro’adagi integrastiya modelidan farq qilib, bu quyidagilarda namoyon bo’ladi:

- AQSh, Kanada va Meksika o’rtasidagi iqtisodiy o’zaro aloqalarning teng nisbatlarda emasligi;

- bu guruh a’zolari rivojlanganlik darajasining keskin farq qilishi.

Erkin savdo to’g’risida Shimoliy Amerika bitimi (NAFTA)ning asosiy jihatlari quyidagilardan iborat:

- 2010 yilga qadar barcha bojxona to’lovlarini bekor qilish;

- tovar va xizmatlar savdosidagi tarifsiz to’siqlarning ahamiyatli qismini bosqichma-bosqich tugutib borish;

- Meksikadagi Shimoliy Amerika ka’ital qo’yilmalari uchun shart-sharoitlarni yaxshilash;

- Meksika moliya bozorida AQSh va Kanada banklarining faoliyatini erkinlashtirish;

- AQSh, Kanada va Meksika arbitraj komissiyasini tashkil etish.

Shuningdek, kelgusida nafaqat NAFTA doirasida ichki mintaqaviy hamkorlikni chuqurlashtirish, balki boshqa Lotin Amerikasi mamlakatlari hisobiga uning tarkibini kengaytirish ham ko’zda tutilmoqda.