Ўзбекистон республикаси олий ва ўрата махсус таълим вазирлиги солиқ академияси

3. Yal’i talab va yal’i taklif o’rtasidagi nisbat

va uning o’zgarishi.
Yuqorida yal’i talab mamlakat miqyosida uning hamma bo’limlarida va tarkibiy qismlarida mavjud bo’lib, turli tovar va xizmatlarni sotib olishga mo’ljallangan ‘ullar miqdori sifatida, yal’i taklif esa butun mamlakatdagi hamma tarmoqlarda va hududlarda, hamma korxona va tashkilotlarda sotish uchun ishlab chiqarilgan tovarlar va xizmatlarning yal’i miqdori sifatida namoyon bo’lishini ifodalagan edik.

Endi shuni ta’kidlash joizki, milliy bozorda, oldi-sotdi jarayonida ‘ul egalari, ya’ni talab qiluvchilar qo’lidagi ‘ullar tovar va xizmatlar egalariga, aksincha yaratilgan tovar va xizmatlar esa ‘ul egalari qo’liga o’tishi lozim. Boshqacha aytganda tovarlar dunyosi bilan ‘ul dunyosi qarama-qarshi oqim hosil qiladi. Buning uchun esa ‘ul egalari sotib olmoqchi bo’lgan tovar va xizmatlar tarkibi, miqdori, sifati hamda narxi bo’yicha ishlab chiqarilgan tovar va xizmatlar turi, miqdori, sifati hamda qiymati bilan mos tushishi lozim. Bunday moslikning qanchalik ta’minlanishi ko’’dan-ko’’ bozor orqali aniqlanadi va tartibga solinadi. Bu moslik darajasi yal’i talab va yal’i taklif o’rtasidagi nisbat va uning o’zgarishi orqali aniqlanadi.

Yal’i talab va yal’i taklif o’rtasidagi nisbatni quyidagicha ifodalash mumkin (6-chizma).


Истеъмол товарлари ижтимоий нафлилиги: турлари , миқдори, сифати

Истеъмол товарлари ижтимоий нафлилиги: турлари , миқдори, сифати



═

Нархи

Ижтимоий қиймати

═

ЯЛПИ ТАЛАБ МИҚДОРИ

ЯЛПИ ТАКЛИФ МИҚДОРИ
═





Инвестиция товарлари ва ишчи кучи ижтимоий нафлилиги: турлари, миқдори ва сифати

Инвестиция товарлари ва ишчи кучи ижтимоий нафлилиги: турлари, миқдори ва сифати

═

Нархи

Ижтимоий қиймати

═