Ўзбекистон республикаси олий мажлис сенати аграр, сув хўжалиги масалалари ва экология



Download 7,25 Mb.
Pdf ko'rish
bet244/368
Sana30.04.2022
Hajmi7,25 Mb.
#598631
1   ...   240   241   242   243   244   245   246   247   ...   368
Bog'liq
1 Toplam Senat 2018

Фойдаланилган адабиѐтлар: 
1.
Аманов М.А. Водный режим и засухоустойчивость пшеницы и ячменя в онтогенезе в условиях 
равнинно-холмистой зоны богары Узбекистана. Автореф. Канддисс. –Киев, 1966. –С. 24. 
2.
Dhanda S.S., Sethi G.S., Behl R.K., Indices of drought tolerance inwheat genotypes at early stages 
ofplant growth. Journal of Agronomyand Crop Science, 190. 2004. –PP. 6-12. 
3.
Reynolds M. P., Balota M., Delgado M.I.B., Amani I.and Fishser R.A. Physiological and 
morphological traits associated with spring wheat yield under, hat, irrigated conditions. Aust. J. Plant Physiol. 21: 
1994. –PP. 717-730. 
 
ҚУРҒОҚЧИЛ МИНТАҚАЛАР УЧУН КУЗГИ БУҒДОЙНИНГ ҲОСИЛДОР
НАВЛАРИНИ ТАНЛАШ 
А.З.Файзуллаев 
Дон дуккакли экинлар ИТИ Қашқадарѐ филиали 
 
Ўзбекистонда буғдой экиладиган минтақалар иқлимининг асосий ҳусусиятлардан бири қурғоқчил
шароит ҳисобланади. Ўзбекистонда тез-тез содир бўладиган қурғоқчилик буғдойнинг ўсув даври 
давомида ўсимликка катта таъсир кўрсатиб, ҳосилдорлик ва дон сифатининг пасайишига сабаб бўлади. 
Қурғоқчилик ўсимликларда органик модда тўпланиш миқдорини камайтиради, барглар ўсишини 
секинлаштириб, асосий фотосинтез ўтадиган ишчи юзасини қисқартиради. Шунинг учун Ўзбекистонда 
яратиладиган янги навларга қўйиладиган асосий талаблардан бири-бу юқори маҳсулдорликка эга бўлган 
ҳолда қурғоқчиликка чидамлилик хусусиятидир. 
Ғаллачилик сохасидаги мавжуд муммоларни ҳал этишда ва ялпи дон ҳосилдорлигини ошириш 
учун қурғочил минтақаларда экилаѐтган кузги буғдой буғдой навларидан гектаридан 6-8 центнер юқори 
ҳосил берадиган ва дон сифат кўрсаткичлари кучли навларни яратиш ва ишлаб чиқаришга жорий этиш 
тақозо этмоқда. 


252 
Бу борада Дон ва дуккакли экинлар илмий тадқиқот институти Қашқадарѐ филиалининг Қамаши 
агроучаскаси лалмикор тажриба майдонида ҳосилдор навларни синаш кўчатзори ташкил қилинган бўлиб, 
тадқиқотлар олиб бориш учун 20 та юмшоқ буғдой нав ва тизмалар синовдан ўтказилиб, ҳосилдор ва дон 
сифат кўрсаткичларига баҳо берилди. 
Тажрибада ўрганилган нав ва тизмалар 3 қайтариқда жойлаштирилди.
Ўзбекистонда кузги буғдойнинг бошоқ тортиши об-ҳавонинг қуруқ ва иссиқ даврига тўғри келади. 
Апрел ойининг охири май ойининг бошларида ѐққан ѐғингарчиликлар кузги буғдой ҳосилдорлигига 
деярли таъсир кўрсатмайди. Бу даврда ѐғингарчиликлар миқдори кам бўлиб, улар фақат тупроқнинг юза 
қатламини намлаши мумкин. Шунинг учун қурғоқчил минтақа тупроғининг пастки қатламларида намлик 
захираси катта аҳамиятга эга. Тажрибада ўрганилган нав ва намуналарнинг деярли барчасида бошоқ 
тортиш фазаси андоза Тезпишар, Кўкбулоқ ва Равон навларида катта фарқ сезилмади. Униб чиқиш – 
бошоқлаш даври давомийлиги 117-125 кунни ташкил қилди. Ўрганилган нав ва намуналар орасида 2016-
23FAWWON-SA-Plot- 44тизмаси андоза навларига нисбатан эрта бошоқлаш фазасига ўтди. Ушбу намуна 
бошоқлаш даври 1 май куни, униб чиқишдан-бошоқлаш давригача бўлган кун 117 кунни ташкил этгани 
кузатилди. 
Ўзбекистоннинг жанубий минтақасида куги буғдой май ойининг охири ва июнь ойида пишиб 
етилади. Тажрибада ўрганилаѐтган нав ва тизмаларнинг униб чиқиш – пишиш даври давомийлиги 150 
кундан 157 кунгача эканлиги кузатилди. 
1000 та дон вазни доннинг йириклиги ва тўлалигини билдирадиган кўрсаткичдир. Бу навдорлик 
белгиси бўлиб, шунинг билан биргаликда кучли даражада тўлишиш давридаги иқлим шароитга боғлиқдир 
деб таъкидлайди (Удачин Р.А.1984). Буғдой донининг катталиги ўсиш даврининг давомийлиги хусусан, 
бошоқлаш, пишиб етилишнинг чўзилиш даврига боғлиқ.
Андоза ―Тезпишар‖ навида 1000 дона дон вазни 28.4 г, ―Кўкбулоқ‖ навида 36.8 г, ―Равон‖ навида 
28.1 г, ўрганилган 2016-23FAWWON-SA-Plot- 44 тизмасида 40.1 граммни ташкил этганлиги аниқланди.

Download 7,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   240   241   242   243   244   245   246   247   ...   368




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish