Zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati

To`g`ri prizmaning yoyilmasi (22-rasm).
Kupyoqlikni uning qirralari atrofida aylantirib bir tekislikka jipslashtirish kupyoqliklarni yoyesh deyiladi. Kupyoqlik yoyilmasida qurilgan barcha yoqlari yoqlarning haqiqiy kattaligiga teng bo`ladi. Kupyoqliklarni yoyishda kupyoqlikni yoqlari uning qirralariga nisbatan parallel vaziyatga keltiriladi. To`g`ri prizma yoyilmasini qurish qo`yidagicha amalga oshiriladi.
А) Gorizantal to`g`ri chiziq o`tkaziladi.
B) Ixtiyoriy tanlanilgan G nuqtadan gorizantal to`g`ri chiziq bo`yicha GU, UE, EK, KG prizmaning tomonlariga teng bo`lgan kesmalar joylashtiriladi.
S) G,U,E,K,G nuqtalardan prizmaning balandligiga teng perpendikulyarlar quriladi. Hosil bo`lgan nuqtalar birlashtiriladi. To`g`ri burchakli G₁G₁G to`rtburchak prizma yon tomonlarining yoyilmasidir. Prizma yoyilmasida uning tomonlari yoylarini aniq ko`rsatish maqsadida perpendikulyarda U, E, K nuqtalar joy-joyiga qo`yib chiqiladi.
D) Prizmaning to`liq yoyilmasini yasash uchun yoyilma sirti yoniga uning asosi bo`lgan kupburchaklar joulashtiriladi.
Yoyilmada prizma bilan piramidaning o`zaro kesishish yopiq siniq chiziqlari 1 2 3 va 4 5 6 7 8 larni qurish uchun vertikal to`g`ri chiziqlardan foydalaniladi. Masalan: Yoyilmada 1 nuqtaning joylashish o`rnini aniqlash uchun G nuqtadan boshlanuvchi kesmada o`ng tomonga yunaltirilib G1₀,g¹1 ga teng bo`lgan kesma olinadi. 1<sub>0</sub> nuqtadan o`tkazilgan kesmaga perpendikulyar vaziyatda 1 nuqtaning Z applikatasi joylashtiriladi. Shu yunalishda barcha kesishish chizig`i nuqtalarining o`rinlari aniqlanadi (22-rasmga qaralsin).



22-rasm

23-rasm masala yechimi ko`rsatilgan varaqadir.