Zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati

IX. Elektr energiyasining sifati uchun elektr energiyasi tarifidan chegirmalar 
va unga ustamalar 
141. Elektr energiyasi sifati uchun tarifdan chegirmalar (ustamalar) amaldagi 
tariflar bo‗yicha belgilanadi. Elektr energiyasi sifati uchun tariflarga
ustamalar jarima sanksiyasi hisoblanmaydi va elektr ta‘minoti shartnomasiga
muvofiq undiriladi (maishiy iste‘molchilardan tashqari). 
142. Elektr energiyasi uchun hisob-kitoblarda qo‗llanadigan elektr 
energiyasining sifat ko‗rsatkichlari (ESK) ro‗yxati davlat standartlari asosida elektr 
ta‘minoti shartnomasida belgilanadi. 
143. Agar iste‘molchining elektr energiyasi sifati yomonlashuvidagi amaldagi 
ulushi elektr ta‘minoti shartnomasida belgilangan, yo‗l qo‗yilishi mumkin
bo‗lgan darajadan oshsa, u holda sanksiyaning muayyan miqdori tarifga
ustama, aks holda –tarifdan chegirma hisoblanadi. 
144. Har qaysi ESK bo‗yicha chegirmalar (ustamalar) miqdori ko‗rib chiqilayot-
gan ESKning hisob-kitob davridagi nisbiy jami chiqish davomiyligi 
ko‗rsatkichlariga (T1 va T2) qarab yo‗l qo‗yilishi mumkin bo‗lgan tegishli

---

109 
ravishda normal va eng katta qiymatlari uchun hisoblanadi. T1 va T2 qiymatlari 
o‗lchash vaqti davomida aniqlanadi, 
o‗lchash vaqtining davomiyligi har bir ESK bo‗yicha shartnomada belgilanadi, 
lekin u 1 ish sutkasidan kam bo‗lmasligi kerak. Avtomatlashtirilgan o‗lchash 
vositalari mavjud bo‗lganda T1 va T2 qiymatlari uzluksiz ravishda o‗lchanishi 
lozim. Davriy o‗lchashlarning natijalari tatbiq etiladigan hisoblash o‗tkaziladigan 
vaqt oralig‗i elektr ta‘minoti shartnomasida (lekin bir chorakda bir martadan kam 
emas) belgilanadi. 
145. Iste‘molchining elektr ta‘minoti shartnomasida qayd etilgan har qaysi 
ESK bo‗yicha elektr energiyasi sifatining yomonlashuvidagi amaldagi
ulushlarining qiymati epizodik o‗lchashlar asosida belgilanadi va o‗lchash
bayonnomasiga yoziladi. 
Amaldagi ulushlarning ushbu qiymatlaridan tomonlardan biri ularni qayta
ko‗rib chiqish masalasini qo‗yishiga qadar foydalaniladi. 
146. ESKni o‗lchashlar akkreditatsiya qilingan laboratoriya tomonidan, hududiy 
elektr tarmoqlari korxonasi va iste‘molchi bilan birgalikda, elektr ta‘minoti 
shartnomasida belgilangan muddatlarda o‗tkaziladi. Elektr ta‘minoti
shartnomasida o‗lchashlar davriyligi to‗g‗risida ko‗rsatmalar bo‗lmaganda, 
shuningdek iste‘molchining yoki yagona elektr energetika tizimining ish
sharoitlari keskin o‗zgarganda o‗lchashlar akkreditatsiya qilingan laboratoriya
tomonidan, istalgan tomonlardan birining 
tashabbusiga ko‗ra o‗tkazilishi mumkin. Boshqa tomon o‗lchashlarni
o‗tkazishning aniq sanasini 3 kun muddatda kelishib olishi kerak. O‗lchashlar 
tashabbus ko‗rsatgan tomonning murojaatidan keyin 10 kun muddatda bajarilishi 
lozim. 
147. Kuchlanishdagi tafovutlar, nosinusoidallik koeffitsientlari va 
kuchlanishdagi o‗zgarishlar hududiy elektr tarmoqlari korxonasi va
iste‘molchi o‗rtasidagi kelishuv bo‗yicha yo fazalardan bittasida, yoxud barcha
fazalarda o‗lchanadi. 
Barcha fazalarda o‗lchashda T1 va T2 o‗rtacha qiymat sifatida aniqlanadi. 
148. Iste‘molchining elektr energiyasi sifati yomonlashuvidagi amaldagi 
ulushini aniqlash tartibi elektr ta‘minoti shartnomasida ko‗rsatiladi.