Zbekiston respublikasi milliy gvardiyasi harbiy-texnik instituti

A →O; E→I; O→A; I→E 
Masalan: 
A. Hamma insonlar yashash xuquqiga ega.
O. Ba‘zi insonlar yashash xuquqiga ega emas. 
I. Ba‘zi faylasuflar davlat arbobi.
E. Hech bir faylasuf davlat arbobi emas. 
Bu misolda asos mulohazaning chinligidan xulosaning xato ekanligi (uchinchisi istisno 
qonuni asosida) kelib chiqadi. 
Qarama-qarshilik (kontrarlik) munosabatlariga asoslangan holda chiqarish. 
Qarama-
qarshilik munosabati 
A
va 
E
mulohazalar o‗rtasida mavjud bo‗lib, ziddiyat qonuniga bo‗ysunadi. 
Bu munosabatdagi mulohazalardan birining chinligidan boshqasining xato ekanligi to‗g‗risida 
xulosa chiqariladi. Lekin birining xatoligi boshqasining chinligini asoslab bermaydi, chunki har ikki 
mulohaza ham xato bo‗lishi mumkin. Masalan, 
“Hamma insonlar yaxshi yashashini xohlaydilar”
degan umumiy tasdiq
(A)
mulohazaning chinligidan