‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

NAZORAT UCHUN TOPSHIRIQLAR:
1. Dorivor o ‘simliklami muhofaza qilishning ahamiyatini tush- 
untiring.
2. Dorivor o ‘simliklami muhofaza etuvchi davlat organlari va 
ulaming stmkturasini tushuntiring.
3 . 0 ‘simlik dunyosini himoya qilish bo‘yicha davlat qonunlari 
va qarorlarini sanab bering.
4 .0 ‘zbekiston “Qizil kitobi” va uning ahamiyati ham da unga 
kiritilgan kamyob, noyob va yo‘qolib ketayotgan o ‘simliklarni aytib 
bering.
5. 
Dorivor o ‘simliklarni muhofaza etishdagi asosiy chora- 
tadbirlami sanab bering.

---

GLOSSARIY
Agrotexnika 
- qishloq xo‘jaligi, shu jum ladan, dorivor 
o ‘simliklami o ‘stirish jarayonida qo‘llaniladigan ycrni shudgor 
qilish, boronalash, o ‘g ‘itlash, urug‘ tayyorlash, ekish, o'simliklarni 
parvarishlash, hosilni yig‘ishtirib olish ishlari tizimi yoki 
dehqonchilik ishlari texnikasi.
Alkaloidlar 
- o ‘simliklar (qisman hayvonlar) to'qim alarida 
tayyor holda uchraydigan asosli (ishqoriy) xossaga va kuchli 
fiziologik ta ’sirga ega ho‘lgan, molekulasida azot saqlovchi 
murakkab organik birikmalar. Ulaming atropin, xinin, morfin, ko- 
fein kabilari dorivor modda sifatida ishlatiladi.
A real 
- muayyan o ‘simlik turi tarqalgan hudud. Geografik 
kartada areal chegarasi chiziq, nuqtali yoki kontur chiziq bilan bel- 
gilanadi.
Askorbin kislotasi 
(S 
vitamini) 
- singaga qarshi samarali vita­
min, rangsiz kristall, suvda eruvchan. Askorbin kislotasi o ‘simliklar 
va ko'pchilik hayvonlar toinonidan sintez qilinadi. Manbalari - yan- 
gi terilgan mevalar, sabzavotlar va k o ‘katlar.
A ss otsiatsiya 
— tarkibi bir xil fitotsenozlar y ig ‘indisi, uning 
nomi dominant (hukmron) o‘simlik (daraxt-buta) nomi bilan ataladi.