Ўзбекистон республикаси ќишлоќ ва сув хўжалиги вазирлиги

Bu usullar quyidagi guruhlarga bo‟linadi: 
1. Tannarxi bo‘yicha baholash. 
2. Qaysi biri kamroqligiga qarab - tannarxi bo‘yicha yoki bozor narxida 
baholash. 
Tannarxi bo‟yicha baholash o‟z navbatida quyidagi usullardan iborat 
bo‟ladi: 
1. Idеntifikatsiyalash (tеnglashtirish) usuli.
2. O‘rtacha qiymat usuli.
3. Moddiy zahiralarni dastlabki davrdagi xarid narxlari bo‘yicha baholash - 
FIFo usuli. 
4. Moddiy zahiralarni oxirgi davrdagi xarid narxlari bo‘yicha baholash - 
LIFo usuli. 

---

50 
Idеntifikatsiyalash (tеnglashtirish) usuli
ayrim buyum-larning haqiqiy 
tannarxini hisobga olgan holda, sotilgan tovarlarning tannarxini aniqlash uchun 
qo‘llanilib, yuqori narxlarga ega bo‘lgan mahsulot birliklarini, masalan, 
avtomobillarni, zargarlik buyumlarini xarid qilish va sotishda bu usuldan 
foydalaniladi. 
O‟rtacha qiymat usulida
moddiy ishlab chiqarish zahiralarining qiymati 
hisobot davrini boshlanishida mavjud bo‘lgan hamda shu davr mobaynida sotib 
olingan tovarlarning o‘rtacha qiymatidan iborat bo‘ladi. Unda o‘rtacha qiymat 
sotishga tayyor bo‘lgan tovarlar qiymatini shu tovarlar soniga bo‘lish yo‘li bilan 
hisoblab topiladi. Buning natijasida hisobot davri oxiridagi moddiy ishlab 
chiqarish zaxiralari birligining o‘rtacha o‘lchangan qiymati topiladi. O‘rtacha 
qiymat usulida moddiy ishlab chiqarish zahiralarining hisobot davri oxirigacha 
bo‘lgan qoldiqida shu hisobot davrida xarid qilingan barcha narxlarning o‘zgarishi 
hisobga olinadi. 
"Xarid qilishda birinchi narx sarflashda birinchi narx"
-FIFO usulida 
dastlab xarid qilingan matеriallar (tovarlar) qiymati birinchi navbatda sotilgan 
tovarlarga tеgishli bo‘lishi kеrak, qoldiqlar esa oxirgi partiyalar qiymatidan tashkil 
topadi.