Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети шералиев Абдусаид Шералиевич

23-расм. Маккажўхорининг бактериал сўлиши – Er. stewartii Dye (Aplanobacter stewartii Mc. Cull.).: 1-соғлом ўсимлик тўпгули; 2-касаллланган тўп гул; 3-касалланган барг; 4-бактериоз билан касалланиб буришиб қолган донлар.

Касаллик туфайли 20-50 % ҳосил нобуд бўлса, майсалар касалланганда бутунлай нобуд бўлади. Италия шароитида бактериал вилт туфайли 65% ҳосил нобуд бўлади. Касаллик туфайли ўсимликнинг сув баланси бузилади ва ўсишдан орқада қолади, уруғнинг унувчанлиги пасаяди.

Ўсимликнинг касалланишида ўсимлик қолдиқлар ва ҳашаротлар танаси асосий рол ўйнайди. Хашарот ўсимликка таъсир кўрсатганда уни бактерия билан касалланишига сабаб бўлади. Касалланган уруғ ва ўсимлик қолдиқлари инфекциянинг тарқалиш ва сақланиш манбайи ҳисобланади. Инфекция касалланган ўсимликдан сув томчилари, шамол, ҳашаротлар воситасида тарқалади. Бактерия ўсимликка устицалар, механик зарарланган жойлардан кириб келади.
Касалликка қарши курашда қуйидаги тадбирларга амал қилиш керак: касаллик учрайдиган худудлардан уруғлик тайёрламаслик керак; четга чиқарилган уруғлар фитосанитар экспертизадан ўтказилиб, кейин карантин питомникларга экиш керак; бу жойда ўсаётган ўсимликлар майса унганда, супургиларни ташлаш даврида ва сўталарни йиғиб олишда назорат қилиниши керак. Уруғларни экишдан олдин фунгицидлар билан ишлов бериш, чидамли навларни экиш ва ўз вақтида ҳашаротлар билан курашиш керак.

XIV-БОБ
PECTOBACTERIUM WALDEE туркуми вакилларии
қўзғатадиган касалликлар
Pectobacterium туркуми вакиллари 1945 йилда Уолди томонидан пектоликтик фермент фаоллиги мавжудлиги учун Erwinia туркумидан ажратган. Pectobacterium туркумига кирдиган бактериялар ўсимлик тўқималарида юмшоқ чиришини келтириб чиқаради. Бу туркум вакиллари биокимёвий хусусияти фаол бўлиб, кўпчилиги ҳашоратлар билан боғлиқ . Бу туркум вакилларидан ўсимликларда қуйидаги касаллигини келтириб чиқаради. Bacterium nodoantrum Skripal, 1968-Олмада тубуркулез касаллигини келтириб чиқаради .