Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети шералиев Абдусаид Шералиевич

Картошканинг қора сон касаллиги
_{Касаллик белгилари. Касаллик билан ўсимлик ва туганаклар зарарланади. Барглар оч яшил рангда бўлиб, сарғаяди ва қурийди. Ўсимликнинг илдизи, илдиз бўғзи қорайиб чирий бошлайди. Касалланган ўсимлик пояси тупроқдан тезда суғирилиб кетади. Чириш ўтказувчи тўқималаргача етиб боради. Илдиз орқали эса бактериялар туганак ичига кириб, тўқ кул ранг ёки қорамтир чиришини вужудга келтиради. Айрим ҳолларда туганакларда ёриқлар ҳосил бўлиб, улардан ҳавода қотган қорамтир суюқликлар оқади.
Касаллик қўзғатувчи – Pectobacterium phytophtorum, Pectobacterium carotovorum.
Инфекция манбайи зарарланган уруғлик туганаклар. Зарарланган туганаклардан бактериялар ўсимликни устки қисмига ўтиб, поя асосида чиришни қўзғатади. Бундан ташқари бактериялар ҳосилни йиғиш даврида туганаклар билан контактда бўлганда ҳам ўтади.}


Кураш чоралари:

1. 
   Соғлом туганаклар олиш ва уруғлик далаларни тозалаш;
   
2. 
   Ўз вақтида ҳосилни йиғиш;
   
3. 
   Агротехник чора-тадбирларни қўллаш, ўғитларни солиш, суғориш ва бошқалар;
   
4. 
   Туганакларни формалин билан дезинфекция қилиш.
   

Bacteriaceae оиласи вакиллари қўзғатадиган касалликлар
Оила вакиллари ҳужайраси таёқчасимон шаклда бўлиб, ҳужайрасини ташқи томонидан кўплаб хивчин ҳосил қиладиган (перитрих), грамм манфий, спора ҳосил қилмайдиган, ҳаракатланувчи, пектиназа ва протопектиназа ҳосил қилмайди.
Озиқа муҳитлари юзасида ранг ҳосил қилмайди. Бу оила 6 та туркумни бирлаштириб, улар орасида 2 таси: Bacillus ва Closteridium вакиллари фитопатоген ҳисобланади. Уларнинг вакилларидан Bac. mesentericus, Сlo. pasterianum, Сlo. pectinovorum кабилар ўсимликларда чириш касалликларини келтириб чиқаради.
Bacterium туркумига мансуб бактериялар ўсимликларда турли куйиш, сўлиш касалликларини қўзғатади. Бу бактериялар қўзғатадиган касалликлар карантин ҳисобланади.