Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети

Диагностикалаш методи ёрдамида ушбу ва бундан кейинги 
формулаларда қатнашаётган параметр номларини аниқлаш: 
Машина деталари ва бирикмаларининг ейилиш тезлигини 
аниқлаш учун уларни қисмларга ажратмасдан билиб бўлмаслигидан 
келиб чиққан ҳолда ейилиш тезлиги деталнинг ейилиш қийматини 
унинг ишланмаси бўйича аниқланиши мумкин. 
Умумий ҳолатларда деталнинг ейилиш қиймати унинг 
ишланмасига нисбатан қуйидаги кўрсаткичли функция кўринишига 
эга: 
,
(5)
Ин КН


бу ерда К – пропорцияналлик коэффициенти: γ – фойдаланиш 
жараёнининг ҳар хил давридаги деталнинг ейилишини тавсифловчи 
даража кўрсаткичи. 
Ейилиш э`ри чизиғидаги ейилиш тезлиги бир хил бўлган 
пайтида, даража кўрсаткичи γ бирга тенг (ейилиш қиймати Н 
ишланмага Н тўғри пропорционал). 
Ейилиш э`ри чизиғида γ<1 ёки γ>1 бўлган пайтларда ейилиш 
тезлиги тегишли равишда камайиб ортиб бориш тавсифига эга.
Детал ёки бирикмаларнинг тўлиқ ёки қолдиқ ресурсларини 
индивидуал прогноз қилишда (5) формуладан фойдаланиш 

---

100
қийиндир, чунки машиналарнинг реал фойдаланиш жараёнида 
даража кўрсаткичининг ўзгариши эҳтимолийдир ва у дастлабки 
инженерлик ҳисоблашга имкон бермайди. 
Нима қилиш керак? Муаммо юзага келди. Бошқача қандай 
ҳисоблаш усули бўлиши мумкин.
Янги юзага келган муаммони ечиш учун яна “ақлий ҳужум” 
дан фойдаланиш мумкин: 
Бундай шароитда “ақлий ҳужум” ни ишга солиш зарур. 
Магистрлар бакалаврларга нисбатан тайёргарликлари баланд 
ҳисобланади. Аудиториядаги магистрантларни 2 –3 талабалардан 
иборат кичик гуруҳларга бўламиз, агар улар сони кўп бўлмаса 
ақлий ҳужумда барча тингловчилар қатнашишлари мумкин. 
Узил-кесил аргументлар (фикрлар) ёрдамида юзага келган бу 
муаммони 
ечишга 
эришилинади. 
Агар 
музкур 
муаммо 
магистрантлар томонидан нотўғри ечилса, ўқитувчи томонидан 
талабаларга улардан бирини танлашга имкон берадиган қатор 
вариантларни тавсия этилиши мумкин.