Ўзбекистон республикаси қишлоқ ХЎжалик вазирлиги андижон қишлоқ ХЎжалик ва агротехналогиялар

Қулупнай узунбуруни
– 
Anthonomus terrios GYLL
. Қўғизлар туркумининг 
узунбурунлар- 
Сurculionidae 
оиласига мансуб. Қулупнай зараркурандаси 
сифатида уни биринчи бор С.Байтенов (1974) ва Т.Сейлханов таърифлашган. 
Зараркуранда Козоғистоннинг тоғ бағри туманларида Олтойда то Шимолий 
Тян-Шангача тарқалган.Тошкент вилоятининг Қибрай ва Бўстонлиқ тумани 
хўжаликларида бу хашорат 1988 йили кўплаб урчиб , кулупнай ахосилига 
жиддий зарар етказган. 
Хаёт кечириши
. Қўнғизлари то бағридаги наъматак ўсимлиги остида 
хазонлар орасида қишлаб қолади.Апрел ойцларида уйғонган қўнғизлар 
наъматакнинг ѐш ўсимталари билан қисман озиқлангач , қулупнайга учиб 
ўтади ва бу ўсимлик барг ва гулларини кемириб шикастлай 
бошлайди.Қулупнай шоналай бошлаган даврда урчиб, хар бир шонанинг 
ѐнидан кемириб тайѐрланган тешикка одатда биттадан тухум қўяди ( бу май-
июн ойларига тўғри келади). Тухум қўйган тешикчани беркитгач, шона 
бандини қисман кемириб қўяди.Бунинг натижасида 3-4 кундан кейин шона 
куриб синиб тушади.Личинкалик даври ( шона ичида) ўртача 16 кун давом 
этади, сўнг гумбакланиб 4-7 кундан кейин қўнғизга айланади ва ташқарига 
учиб чиқади.Ёш қўнғизлар қулупнай барглари билан қисман озиқланиб 
қишлаш жойларига учиб чиқади.Ёш қўнғизлар қулупнай барглари билан 

---

қисман озиқланиб қишлаш жойларига учиб кетади.Бир йилда бир бўғин 
бериб ривожланади. 
Зарари. 
Т.М. Сейлхановнинг (1975) кўрсатишича қулупнай узунбурунининг 
шикасти сабабли Қозоғистон шароитида турли йиллари хар гектар пайкалда 
12дан 16 центнергача хосили камайган. 
Кураш чоралари
.- 
Tarsanemus pallidus Banks
. Ўргимчаксимонлар синчига, 
акариформлилар -
Acariformes
туркумига турли тирноқлилар –
 Tarsonemidae 
оиласига мансуб.