Ўзбекистон республикаси фанлар академияси навоий бўлими ташкил этилганининг 5 йиллигига бағишланган “фан, таълим ва ишлаб чиқаришнинг

МЕЖДУНАРОДНАЯ НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ 
«ИНТЕГРАЦИЯ НАУКИ, ОБРАЗОВАНИЯ И ПРОИЗВОДСТВА – ЗАЛОГ ПРОГРЕССА И 
ПРОЦВЕТАНИЯ», ТОМ I, ГОРОД НАВОИ, РЕСПУБЛИКА УЗБЕКИСТАН, 2022 
- 354 - 
ПҚ-159-сон 2022йил 10-мартдаги Халқаро тараққиёт уюшмаси 
иширокидаги “Сув таъминоти ва оқова сув тизимини ривожлантириш ҳамда 
институционал салоҳиятини ошириш” дастурига мувофиқ ичимлик суви ва 
оқова сувларни тозалашнинг янги усулларини ишлаб чиқиш мақсадга 
мувофиқ. 
Шундай самарали усуллардан бири озонлаш технологиясидир. 
Республикамиз ҳудудида ишлатиладиган хлорлаш усули бир қанча 
камчиликларга эга: 
-
Инсон терисига салбий таъсир қилиб унда тошмалар пайдо бўлишига 
олиб келади. 
-
Узоқ вақт истемол қилинганда турли хил алергия касалликлари ва 
ичак кассалликларини келтириб чиқариши кузатилган 
-
Озонга нисбатан оксидловчилик қобиляти паст бўлганлиги сабабли 
зарарли микроорганизмларни ўлдириш учун кўп миқдорда сарфланади ва 
тозалаш узоқ вақтни таълаб қилади. 
Бугунги кунда бутун Европанинг давлатларида сувни 96% и озонлаш 
технологияси ёрдамида тозаланади. Америка ҳам ҳозирда сувни хлорлашни 
озонлаш технологияси билан алмаштириб бормоқда. Ривожланган 
мамлакатларда 30 йилдан ортиқ ушбу усулдан фойдаланилиб келинмоқда. 
Ушбу усулдан фойдаланилганда қуйидаги афзалликларга эришиш 
мумкин: 
-
Вирус ва бактерияларни йўқ қилишда хлорга нисбатан самаралироқ. 
У бактериялар спорасига 300- 600 хисса кўпроқ таъсир кўрсатади. 
-
Озонллаш жараёни қисқа муддатни таълаб қилади. унинг 
оксидловчилик қобиляти юқори бўлганлиги учун хлордан 15-20 баробар тез 
таъсир кўрсатади. 
-
Сувдаги ёқимсиз ҳидларни йўқотади. 
-
Озонлашдан 
кейин 
микроорганизмларнинг 
қайта 
ўсиши 
кузатилмайди 
-
Озон ўз жойида ҳосил бўлади ва шунинг учун ҳам етказиб бериш ва 
юклаш билан боғлиқ хавфсизлик муаммолари камроқ. 
-
Озонланиш оқава сув эриган кислород (ЕО) консентрaциясини 
кўтаради. 
ДО нинг ортиши реаэрaцияга бўлган эҳтиёжни бартараф қилиши ва 
шунингдек, қабул қилувчи оқимда ЭО даражасини ошириши мумкин. 
Озон жуда кучли оксидловчи ва вирусларга қарши воситадир. Озон 
ёрдамида дезинфекция қилиш механизмлари қуйидагиларни ўз ичига олади: 
- Ҳужайра деворининг бевосита оксидланиши, йўқ қилиниши 
ташқарида ҳужайра таркибий қисмларининг оқиши билан. 

---