Ўзбекистон республикаси фанлар академияси навоий бўлими ташкил этилганининг 5 йиллигига бағишланган “фан, таълим ва ишлаб чиқаришнинг

МЕЖДУНАРОДНАЯ НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ 
«ИНТЕГРАЦИЯ НАУКИ, ОБРАЗОВАНИЯ И ПРОИЗВОДСТВА – ЗАЛОГ ПРОГРЕССА И 
ПРОЦВЕТАНИЯ», ТОМ I, ГОРОД НАВОИ, РЕСПУБЛИКА УЗБЕКИСТАН, 2022 
- 101 -
рўйхатга олиш маълумотларига кўра, чуқурлиги 120м бўлган Жанубий 
Фарғона адирларидаги 4 ва 5 сонли бурғуланган қудуқлар бўйлаб 
ифодаланади. У 120-180 ом.м ёки ундан ортиқ ўзига хос электр қаршилиги 
билан ажралиб туради [2]. 
Бу омил тош қатламларининг сув кўплигини кўрсатади. 6 сон қудуқда 
вертикал қисм асосан қалинлиги 5-25м бўлган шағал (Рл=60-80 ом.м) 
қатламлари билан ифодаланади. Шағал қатламлари 2-10 м қалинликдаги 
гил ва қумтош қатламлари 35-40 ом.м ўзига хос электр қаршилиги билан 
ажралиб туради. 
Натижада, 4-5-6 сонли бурғуланган қудуқлардан ер ости сувлари мос 
равишда 11,0, 2,9 ва 11,4 л/с, минераллашуви 0,96, 0,65 ва 0,49 г/л бўлган ер 
ости сувлари олинган. 
ВЭЗ учун анизотропия коеффициенти 1,15-1,3 ни ташкил қилади. 
Пастки геоэлектрик қатлам тош ва гилнинг ўзгарувчан қатлами билан 
ифодаланади. 80-150 ом.млик ўзига хос электр қаршилиги билан ажралиб 
туради. 
ГИС маълумотларига кўра, шағал қатламлари ўз навбатида бир неча 
қатламларга, шағал, шағал ва йирик шағал қатламларига бўлинади. 60-80 
ом.м, 100-140 ом.м ва ундан ортиқ ўзига хос электр қаршилиги билан 
ажралиб туради. 
Ер юзасидан учинчи геоэлектрик қатлам 170-360 ом.м ўзига хос электр 
қаршилиги билан ажралиб туради [3]. 
Чуқурлиги 80-240 м гача турли ўлчамдаги жинслар билан 
ифодаланади. ВЭЗ маълумотларига кўра анизотропия коэффициенти 1,15-
1,25 ни ташкил қилади. Пастки геоэлектрик қатлам гил, шағал ва алевролит 
ўзгарувчан қатлам билан ифодаланиб, 80-160 ом.м ўзига хос электр 
қаршилиги билан ажралиб туради. Пастки геоэлектрик қатламнинг чегараси 
120 м ва ундан паст чуқурликда қайд этилган. 
Хулоса қилиб айтганда Жанубий Фарғона адиролди текислиги 
тўртламчи давр қатламларида тарқалган ер ости сувларининг адирлар ва 
конуссимон ёйилмалар бош қисмларини суғорилиши натижасида умумий 
минерализацияси ва қаттиқлиги ошиб бориш жараёни давомийлиги 
кузатилмоқда. Бу участкаларда ер ости сувларининг қуруқ қолдиқлари ва 
умумий қаттиқлигининг табиий холатига нисбатан концентрация ўзгариш 
коэффициенти 1,14-1,23 ва 1,41-,42 ташкил этади. Ер ости сувларининг 
ифлосланиши ўртача миқдори 0,37-0,686 ни ташкил этади. [4] 
Келгусида 
берилган 
тавсияларнинг 
бажарилишини 
устидан 
гидрогеологик кузатиш ишларини кучайтириш зарур деб ҳисоблаймиз.