Ўзбекистон республикаси давлат солиќ ЌЎмитаси солиќ академияси


Mablag’lar manbaini tahlili



Download 1,17 Mb.
bet55/99
Sana18.07.2022
Hajmi1,17 Mb.
#823396
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   99
Bog'liq
Moliyaviy tahli maruza

4. Mablag’lar manbaini tahlili

Balansning passiv qismida korxona mablag’larining qoplash manbalari ko’rsatiladi. Mablag’larni to’ldirish quyidagilardan iborat:


1. O’zlik mablag’larining manbalari.
2. Majburiyatlar.
Bunda eng muhim o’rinni korxonaning o’ziga qarashli ustav qo’shilgan, rezerv kapitallari, taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar), maqsadli tushum va fondlar, kelgusi davr sarflari va to’lovlari uchun rezervlar, kelgusi davr daromadlari egallaydi. Ustav kapitali korxona ixtiyoridagi doimiy berkitilgan asosiy va aylanma mablag’larning hajmini ko’rsatadi. U turli xo’jalik muomalalari ta’sirida o’zgarib turadi. bunga foydaning taqsimlanishi hisobiga to’ldirilish, homiylarning a’zolik badallari, asosiy vositalarning qayta baholanishi va boshqalar sabab bo’lishi mumkin. Mablag’larning ko’paytirish manbalari tarkibida foyda alohida o’rinni egallaydi. Foyda hajmining ko’payishi eng avvalo Nizom jamg’armasini to’ldirishga va boshqa ehtiyot jamg’armalari yaratilishga olib keladi. Amortizatsiya va boshqa fondlarning tashkil bo’lishi ham bozor sharoitida mazmunan o’zgarmoqda. 1991 yildan amortizatsiya hisoblashda tezlashtirgan me’yorlar (aktiv turdagi mashinalar, qurilmalar, transport va boshqa vositalar bo’yicha) qo’llanishi va to’liq tiklash qismi bo’yicha amortizatsiya hisoblash asosiy vositalarning balans qiymatining mahsulotlar tannarxiga o’tkazib bo’lgunga qadar bajarishlik kabi yangiliklar joriy etildi.
Kredit va boshqa mablag’larga qisqa, o’rta, uzoq muddatga mo’ljallab olingan kreditlar, o’z muddatida uzilmagan ssudalar va boshqa qarz mablag’lari kiradi. Shuningdek, kreditorlar bilan hisoblashishlar va boshqa passivlar ham shu yerda inobatga olinadi. Bunda kreditorlik qarzlardan tashqari byudjetga, sug’urta va mehnat haqi yuzasidan korxonaning qarzlari ko’rsatiladi.


5. Moliyaviy barqarorlik tahlili

Bugungi kunda korxonalarning moliyaviy mustahkamlik (barqarorligi)ni tahlil etish eng dolzarb mavzulardan hisoblanadi. Moliyaviy mustahkamlikni tahlil etishdan oldin moliyaviy mustahkamlikning mazmuni to’g’risida kelishib olishimiz lozim.


Iqtisodiy adabiyotlarning ko’pchiligida moliyaviy mustahkamlikka (barqarorlikkka) va balans likvidligiga bir xil ta’rif berishadi va aniqlanayotgan ko’rsatkichni yoki moliyaviy mustahkamlik yoki balans likvidligi, ya’ni korxonalarning olingan qarzlarni qaytarib berish qobiliyatiga egalik deb tushuniladi. Moliyaviy mustahkamlik va balans likvidligi – bu o’z mazmuniga ega bo’lgan ikki xil moliyaviy ko’rsatkichlar bo’lib, korxonalar moliyaviy faoliyatini har xil nuqtai nazardan ifodalaydi. Bu haqda respublikamizning eng yirik iqtisodchi olimlaridan biri hurmatli ustozimiz E.Akromovning «Korxonalarning moliyaviy holatini tahlili» deb nomlangan o’quv qo’llanmasida shunday deyiladi:

Download 1,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   99




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish