Ўзбекистон республикаси банк-молия академияси умурзакова Шаҳноза Рахматовна

1.2 Тадқиқотнинг мақсади ва вазифалари 
Тадқиқотнинг 
мақсади 
– 
иқтисодиётни 
ривожлантириш 
ва 
либераллаштириш жараёнида касбий жавобгарликни суғурталашнинг жорий 
холатини таҳлил қилиш ва Ўзбекистон суғурта бозорига замонавий 
жавобгарлик суғурта турларини тадбиқ этиш имкониятларини ўрганиш, 
ҳамда бу борада мавжуд бўлган муаммоларнинг моҳиятини очиб бериш, 
тадқиқотни илмий ва амалий натижалари асосида Ўзбекистонда касбий 
жавобгарлик суғуртани ривожланиш тенденцияларини аниқлаш ва асосий 

---

12 
йўналишларни белгилашга қаратилган илмий таклиф ва тавсиялар ишлаб 
чиқиш. 
Тадқиқотнинг вазифалари қуйдагилардан иборат: 
1. Касбий жавобгарлик суғурта турларининг назарий ва ҳуқуқий 
асосларини ўрганиш ва қиёслаш; 
2. Касбий жавобгарлик суғуртанинг моҳиятидан келиб чиққан холда 
унга оид қонунчилик тизмимини такомиллаштириш юзасидан таклиф ва 
тавсиялар ишлаб чиқиш; 
3. Республикамизда касбий жавобгарлик суғуртанинг ривожланиши ва 
ҳозирги ҳолатини таҳлил қилиш, унга баҳо бериш; 
4. Хорижий мамлакатлар тажрибасини қиёсий ўрганиб, мажбурий 
касбий суғуртани истиқболда ривожлантириш юзасидан таклифлар ишлаб 
чиқиш;
5. 
Ўзбекистонда касбий жавобгарлик суғуртани ривожланиш 
тенденцияларини аниқлаш ва асосий йўналишларни белгилаш. 
1.3. Тадқиқотнинг асосий муаммолари ва саволлари 
Ўзбекистон суғурта бозорида касбий жавобгарлик суғуртасининг 
ривожланмаганлиги, миллий суғурта тизими ривожланишида бир қатор ўз 
ечимини кутаётган муаммолардан бири сифатида намоён бўлмоқда. Шу 
кунга қадар олиб борилган таҳлиллар амалдаги суғурта хизматлари етарли 
даражада самарали эмаслигини кўрсатмокда. Давлатимиз томонидан суғурта 
фаолиятини рағбатлантириш ва либераллаштириш бўйича олиб борилаётган 
салмоқли 
чора-тадбирларга 
қарамасдан, 
суғурта 
иқтисодиётни 
диверсификация қилиш ва иқтисодий ўсишнинг асосий омилига айланмаган.
Бунинг асосий сабаблари – хизматлар таклифи торлиги ва сифати 
пастлиги, 
рақобатнинг 
ривожланмаганлиги, 
суғурта 
ресурслари 
таъминотининг етарли эмаслиги ва ҳ.к. Хусуссан, умумий нисбатда касбий 

---

13 
жавобгарлик суғуртаси бўйича йиғилган суғурта мукофоти хамон жуда 
пастлигича қолмоқда.
Касбий жавобгарлик суғуртаси юзасидан мижозларнинг талабига мос 
суғурта хизматларини кўрсатиш қониқарли даражада эмас. Шунингдек, 
касбий жавобгарлик суғуртаси муаммоларини ўрганиш, унинг ҳозирги 
аҳволини тахлил қилиш, шунингдек тегишли илмий хулосалар чиқариш, 
таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқиш долзарб масалалардан ҳисобланади.