Zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

Jadvallarni INNER JOIN operator bilan birlashtirish. 
Agar  select  operatorida  from  suzunlik  keyin  1  ta  jadval  emas  2  ta  jadval 
ishlatilsa, bunda surovni natija tashkil kiluvchi jadval 1 jadvali xar bir satri bilan 2-
jadvalni xar bir satriga ulashdan (kombinatsiyadan) yaratiladi. Bu amal jadvallarni 
birlashtirish deyiladi.  
Misol:  St.  jadvaldagi  talabalr  fan  va  xar  bir  talaba  uchun  shu  talabalar 
yashaydigan  universitet  nomini  (UN  jadvaldan)  chikarish  kerak  bulsa  unda  buni 
kuyidagicha bajarimiz.  

---

Select STUDENT.Surname, UNIVERSITY.Univ_name, STUDENT.City  
From  STUDENT  INNER  JOIN  UNIVERSITY  on  STUDENT.City  = 
UNIVERSITY.City; 
 
Ma‟lumotlar  bazvasi  jadvallardan  tashkil  topadi.  Jadvallar  aloxida  fayl 
ko„rinishida , yoki birorta faylni bo„lagi bo„lishi mumkin. 
Ma‟lumki  ,  SELECT  operatori  yordamida  virtual  jadvallar  yaratish,  ya‟ni 
vaqtinchalik  jadvallar  yaratish  mumkin.  Bunday  jadvallar  vaqtinchalik  bo„lib, 
yaratgan foydalanuvchi o„zi undan foydalanishi mumkin. 
Tasavurlar xam vaktinchalik jadvallar bo„lib,ular kup foydalanuvchilvr murojat 
qilishi  mumkin  va  u  ma‟lumot  bazasidan  majburan  olib  tashlanguncha  mavjud 
bo„ladi.   
Tasavurlar MB oddiy jadvallariga o„xshash bo„lib, ma‟lumotlar saqlovchi fizik 
ob‟ekt xisoblanmaydi. Tasavurlarda ma‟lumotlar jadvallardan tanlab olinadi   
Tasavurlar  foydalanuvchilardan  jadvallarni  ba‟zi  ustunlarini  yashirish  uchun 
yoki ko„pincha foydalanuvchiga keraui bo„lgan bir nechta jadvaldan bitta yaratish 
kerak bo„ladi. Misol sifatida 3ta jadvaldan tashkil topgan oddiy ma‟lumot bazasini 
qarab chiqamiz. 
Tovarlar ( ID -tovar , nomi, narxi, tavsifi) 
Mijozlar(ID - mijoz, ismi, manzili, telefon) 
Sotish(ID- tovar,soni, mijoz) 
 
Tashkil qilish nuqtai nazaridan bu ma‟lumot bazasi yomon loyixalanmagan. Lekin 
ba‟zi  masalarni  echishda  foydalanuvchini(menedjerni)    mijoz  va  tovar 
identifikatorlari  qiziqtirmaydi.  Aniqrog„ini  aytganada,  unga  bitta  jadval  kerak 
bo„ladi. Masalan bu jadval SOTISH_TAXLILI (tovar, soni,bag„osi, narxi, mijoz). 
Bu  jadvalni  berilgan  uchta  jadvaldan  quyidagi  so„rov  yordamida  hosil  qilish 
mumkin. 
SELECT  Tovarlar.Nomi  AS  Tovar,  Sotish.Soni*Tovarlar.Bahosi    AS  Narxi, 
Mijoz.Ismi  ||  „  .Manzil:  „    ||  Mijoz.Manzil  ||  „  .  tel.  „    ||  Mijoz.Telefon  AS  Mijoz 
FROM  Sotish,  Tovarlar,  Mijozlar    WHERE  Sotish.  ID  –  mijoz=  Mijozlar.ID  – 
mijoz AND  Sotish.ID- tovar = Tovarlar. ID –tovar; 
Ko„rib  chiqilgan  so„rov  uchta  jadvalni  birlashtirishidan  iborat  bo„lib,  ularga 
narx  va  mijoz  ustunlarlari  qo„shilgandir.Buning  natijasida  quyidagi  jadval  xosil 
bo„ladi. 
Agar  bu  jadval  SELECT  operatorini  natijasi  emas  ,  tasavur  bo„lganda  edi  , 
unga oddiy ma‟lumot bazasini oddiy jadvali kabi murojat qilinar edi. Ko„p xollarda 
esa  MB  uchta  jadvaldan  iborat  ekanligini  xisobga  olmay  ,  bitta  tasavur  bilan 
ishlanar edi.  
  Tasavurlar yaratish uchun  CREATE VIEW komandasi ishlatiladi  
Uni formati kuyidagicha: