Zbekiston respublikasi axborot texnologiyalai va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

Sertifikatlashtirishning asosiy tushunchalari, maqsad va 
vazifalari
 
Sanoat korxonalarida ishlab chiqarilayotgan turli xil mahsulotlar muayyan 
sifat ko‘rsatkichlariga javob berishi kerak. Sifat ko‘rsatkichlari esa ma’lum 
belgilangan talablarga muvofiq (mos) kelishi lozim. Muvofiqlik o‘z 
navbatida ma’lum standartga yoki boshqa me’yoriy hujjatlarga mos 
kelishni talab etadi.
Muvofiqlikni sertifikatlashtirish mumkin.
Sertifikatlashtirish deganda kerakli ishonchlilik bilan mahsulotni muayyan 
standartiga yoki texnikaviy hujjatiga muvofiqligini tasdiqlaydigan faoliyat 
tushuniladi
«Sertifikatlashtirish» tushunchasi birinchi marta Xalqaro standartlashtirish 
tashkiloti Kengashining sertifikatlashtirish masalalari bo‘yicha maxsus 
qo‘mita tomonidan ishlab chiqilib, uning «Standartlashtirish, 
sertifikatlashtirish va sinov laboratoriyalarini akkreditsiyalash sohalaridagi 
asosiy atamalari va ularning qoidalari» qo‘llanmasi kirgizilgan. Qayta 
ishlangan Xalqaro standartlashtirish tashkilotining qo‘llanmasida 
«sertifikatlashtirish» atamasining faqatgina izohlari berilgan:
- 
sertifikatlashtirish umumiy atama bo‘lib, mahsulot, texnologik jarayon va 
xizmatlarning
sertifikatlashtirishda (muvofiqlikni sertifikatlashtirish) uchinchi tomonning 
qatnashishi tushuniladi; - sifat tizimini baholash sohasidagi taraqqiyot, sifat 
tizimini sertifikatlashtirish bo‘yicha yangi
(ta’minlovchining imkoniyatlarini sertifikatlashtirish) tushuncha zaruriyatini 
tug‘dirmoqda.
Sertifikatlashtirish deganda mahsulot (buyum, mol) yoki xizmat muayyan 
standartga yoki texnikaviy shartlarga mos kelishini tasdiqlash maqsadida 
o‘tkaziladigan faoliyat tushunilib, ushbu faoliyat natijasida mahsulot 

---

(buyum, mol)ning sifati haqida iste’molchini ishontiradigan tegishli hujjat-
sertifikat beriladi.
Yana b
ir zarur atamalardan biri «sertifikatlashtirish tizimi» bo‘lib u 
quyidagicha ta’riflanadi. Sertifikatlashtirish tizimi-muvofiqlikning 
sertifikatlashtirish faoliyatini o‘tkazish uchun ish tartibi qoidalariga va 
boshqarishga ega bo‘lgan tizimdir.
Sertifikatlashtirish sxemasi - muvofiqlikning sertifikatlashtirishni 
o‘tkazishdagi uchinchi tomon faoliyatining tarkibi va tartibi.
Sertifikatlashtirish tizimlarida qatnashuvchi uchta tushuncha to‘g‘risida 
to‘xtalib o‘tamiz: sertifikatlashtirish tizimidan foydalanish, sertifikatlashtirish 
tizimida qatnashuvchi va sertifikatlashtirish tizimi a’zosi.
Sertifikatlashtirishning maqsad va vazifalari Sertifikatlashtirish:
• 
odamlarning hayoti, sogʼligʼi, yuridik va jismoniy shaxslarning mol- mulki 
hamda atrof muhit uchun 
xavfli boʼlgan mahsulotlar realizatsiya qilinishini 
nazorat etib borish;
• 
mahsulotlarning jahon bozorida raqobat qila olishini taʼminlash;
• 
mamlakat korxonalari, qoʼshma korxonalar va tadbirkorlar xalqaro 
miqyosdagi iqtisodiy, ilmiytexnikaviy hamkorlikda va xalqaro savdo- sotiqda 
ishtirok etishlari uchun sharoit yaratish;
• 
isteʼmolchini tayyorlovchining (sotuvchining, ijrochining) vijdonsizligidan 
himoya qilish;
• 
mahsulot tayyorlovchisi (sotuvchisi, ijrochisi) taʼkidlagan sifat 
koʼrsatkichlarini tasdiqlash maqsadlarida amalga oshiriladi.
• 
Sertifikatlashtirish majburiy va ixtiyoriy tusda boʼladi.