Ўзбекистон республикаси алоқА, ахборотлаштириш ва

Moliyaviy taktika
  —  moliyaviy strategiya belgilab bergan vazifalarni jamiyat 
rivojlanishining konkret bosqichida moliyaviy munosabatlarni tashkil etish usullarini o‘zgartirish 
orqali amalga oshiradi. 
Rivojlanishni har bir bosqichining moliyaviy strategiyasi obyektiv iqtisodiy sharoitni 
hisobga oluvchi iqtisodiy strategiyaning vazifalari bilan belgilanadi. Masalan, mamlakat 
iqtisodiyotini bozor munosabatlariga o‘tkazishning dastlabki bosqichida davlat iqtisodiy 
siyosatining asosiy strategik maqsadlari quyidagicha belgilangan: 
1. Ijtimoiy yo‘naltirilgan bozor iqtisodiyotini bosqichma-bosqich shakllantirish; 
2. Ko‘p ukladli iqtisodiyotni yaratish, xususiy mulkning davlat tomonidan himoya 
qilinishini ta’minlash; 
3. Korxonalar va fuqarolarga keng iqtisodiy erkinliklar berish, ularning xo‘jalik faoliyatiga 
davlat tomonidan aralashuvda huquqiy asoslar va vositalardan foydalanish; 
4. Iqtisodiyotda chuqur tarkibiy o‘zgarishlar qilish, raqobatbardosh mahsulotlar ishlab 
chiqarish, jahon iqtisodiy tizimiga qo‘shilib borish. 
Mazkur iqtisodiy strategik vazifalarni amalga oshirishda quyidagi yo‘nalishlarda moliyaviy 
taktika ishlab chiqiladi va tegishli moliya mexanizmi shakllantiriladi: 
-  qattiq moliya siyosatini amalga oshirish, davlat budjeti taqchilligini iloji boricha 
kamaytirish, dotatsiya va subvensiyalarni bosqichma-bosqich qisqartirib borish; 
- budjetdan mablag‘larni eng zarur umumdavlat ehtiyojlari uchungina ajratish; 
- investitsiya kreditlaridan keng foydalanish; 
-  soliq tizimini takomillashtirish, budjet daromadlarini barqaror bo‘lib turishini 
ta’minlaydigan mustahkam soliq siyosatini olib borish va h.k. 
Moliya siyosatining strategiyasi va taktikasi o‘zaro bog‘liqdir. Taktik vazifalarni xal qilish 
uchun strategiya qulay shart-sharoit yaratadi.  
Taktika esa, iqtisodiy va ijtimoiy sohadagi rivojlanishning xal qiluvchi joylarini va muhim 
muammolarni aniqlash, moliyaviy bog‘liqliklarni tashkil etish shakllari va usullarini o‘z vaqtida 
o‘zgartirish yo‘li bilan strategiya belgilab bergan vazifalarni qisqa muddat ichida, eng kam 
xarajatlar bilan amalga oshiradi. 
Moliya siyosati
  inson faoliyatining mahsus shakli sifatida ustqurma kategoriyalariga 
taalluqlidir. U bilan jamiyatning iqtisodiy bazisi orasida chambarchas bog‘langan o‘zaro bog‘liqlik 
mavjuddir.  
Bir tomondan, moliya siyosati iqtisodiy munosabatlar orqali vujudga keladi, ikkinchi 
tomondan, iqtisodiy bazis asosida vujudga kelib va rivojlanib, moliya siyosati ma’lum bir 
mustaqillikka ega. Shuning uchun u iqtisodiyotga, moliyaning ahvoliga teskari ta’sirini o‘tkazadi. 
Bu ta’sir  har xil bo‘lishi mumkin: bir xil paytlarda siyosiy chora-tadbirlarni o‘tkazish orqali 
iqtisodiyotni rivojlantirishga qulay shart-sharoit yaratiladi, boshqalarda esa u to‘sqinlik qiladi. 
Moliya siyosati moliyaviy munosabatlar mohiyatini o‘zgartirolmaydi. Lekin, davlat 
moliyaning mohiyatini bilib, u o‘z manfaatlariga qaratishga harakat qiladi. 
Moliyaviy munosabatlar
  -  obyektiv voqelik iqtisodiy munosabatining bir qismi bo‘lib, 
jamiyatning iqtisodiy bazisini tashkil qiladi. Moliya siyosati esa bazisga asoslanadi, shu bazisdan 
kelib chiqadi. Moliya siyosati ilmiy asoslangan moliyaviy nazariyaga tayanadi va tajribaga 
ko‘rsatma beradi, shu tariqa moliya siyosati nazariyani tajriba bilan bog‘laydi. Tajriba esa, 
nazariyaning to‘g‘riligini tekshirish mezonidir.  

---

 
 
 
18