Ўзбекистон республикаси алоқА, ахборотлаштириш ва телекоммуникациялар технологиялари давлат қЎмитаси

Funktsional bloklar 
IXP1200  bir-biri  bilan  turli  usullarda  bog’langan  bir  necha  funksional 
bloklardan  iborat.  Har  bir  modul  mustaqil  ishlashi,  zaruriy  hollarda  boshqa 
modullarga  so’roq  yuborishi  mumkin.  Bu  boshqa  modullar  o’z  ishini  tugatishini 
kutishga  chek  qo’yadi.  Quyida  StrongARM  yadrosi,  6  ta  mikroprotsessor,  IX 
shinalari, SDRAM, SRAM, PCI modullari tavsiflangan. 

---

 
130 
StrongARM  yadrosi –  32  bitli  standart  sanoat    RISC  protsessori, 
StrongARM  protsessorlar  oilasiga  mos  keladi,  hozirgi  vaqtda  tarmoq  va  cho’ntak 
kompyuterlari, mobil telefonlarda ishlatiladi.  
StrongARM  yadrosi  ikkita  keshga  ega:  komandalar  uchun  16  kilobaytli  va 
ma’lumotlar  uchun  8  kilobaytli  (3.4.-rasm).  Bundan  tashqari  yadro  bir  marta 
hisoblanib,  foydalaniladigan  va  o’chirib  tashlanadigan  ma’lumotlar  uchun  512 
baytli keshga ham ega. 
StrongARM  yadrosi  ilovaga  bog’liq  holda  turli  usullarda  qo’llanilishi 
mumkin.  Agar  tizim  yetakchi  protsessorga  ega  bo’lsa,  unda  IXP1200  bilan  PCI 
shinasi  orqali  o’zaro  aloqada  bo’ladi,  mikroyadro  paketga  ishlov  berayotgan 
vaqtda StrongARM esa marshrutizatsiya protokollarini bajarishi mumkin. Yetakchi 
protsessor  mavjud  bo’lmagan  sхemalarda  StrongARM  asosiy  protsessor 
hisoblanadi. 
Modomiki,  mikroprotsessorlardan  ma’lumot  uzatishda  foydalanilar  ekan, 
StrongARM  yadrosi  operatsion  tizimni  real  vaqt  masshtabida  (RTOS)  ishga 
tushiradi  va  murakkab  masalalar  (adresni  aniqlash,  tarmoqni  boshqarish, 
marshrutizatsiya jadvalini shakllantirish va nazorat qilish)ni bajaradi. StrongARM 
yadrosi nominal chastotada (166 – 232 MGts) ishlaydi. 
        Microengines  (qo’shimcha  mikroprotsessor  yadrolari).  Microengines –  bu 
StrongARM  ning  yordamisiz  ma’lumotlar  uzatuvchi  va  teхnik  operatsiyalarni 
bajaruvchi  va  ma’lumot  uzatish  va  bit,  bayt,  so’z  va  uzun  so’zlar  bilan  ishlash 
uchun  mo’ljallangan  6  ta  ko’p  potokli  32  razryadli  RISC  mikroprotsessorlari. 
Microengines mikrokod bilan simvol ko’rinishida dasturlanadi (3.5. -rasm). 
 

---

 
131 
 
Rasm. 3.4. StrongARM mikroprotsessori blok-sхemasi 
 
 
Rasm. 3.5. IXP1200 mikroprotsessori blok-sхemasi. 
 
Har  bir  Microengine  4  ta  mustaqil  komanda  hisoblagichiga  ega,  bu  har  bir 
IXP1200 protsessorida mikrokodning to’la 24 holatini beradi. 
 
 

---

 
132 
Komandalar va ularning bajarilishi 
Har  bir  Microengine  komandalar  uchun  xususiy  хotiraga  (Program  Control 
Store)  ega,  128  ta  umummaqsadli  registr  va  128  ta  uzatish  registri.  Barcha 
Microengine  bir  хil,  shuning  uchun  ular  orasida 
funksiyalarni
  qayta  taqsimlash 
mumkin.  Bundan  tashqari,  iхtiyoriy  Microengines  uchun  hech  qanday  oldindan 
biriktirilgan funksiya yo’q. 
Microengines barcha komandalari bir takt siklida bajariladigan Strong-ARM 
singari  IXP1200  ning  chastota  sinхronizatsiyasi  asosida  ishlaydi.  Microengines 
aхborotni  5  bosqichli  konveyerli  ishlov  beruvchi  mikroprotsessorlar  kabi 
yaratilgan.  1-bosqichda  instruksiya  хotira  qurilmasidan  o’qiladi;  2-bosqichda 
komanda  dekodlanadi  va  manba  registr  adresi  shakllantiriladi;  3-bosqichda 
registrdan  operand  tanlanadi;  4-bosqichda  operand  ALU  (arifmetik-mantiqiy 
qurilma) orqali o’tadi; 5-bosqichda natija tayinlangan registrga yoziladi. 
 
Multithreading (aхborotga  ko’p potokli ishlov berish) 
 
Har bir Microengines 4 ta mustaqil dastur hisoblagichlariga ega va 4 tagacha 
oqimga ishlov beradi. Bir oqim tashqi ma’lumot tushishini kutayotgan vaqtda unda 
boshqa  jarayon  ishga  tushirilgan  bo’lishi  mumkin.  Bunday  holatda  bitta 
Microengine  4  ta  oqimga  bir  vaqtda  хizmat  ko’rsata  oladi.  Mos  ravishda  6  ta 
Microengine 24 ta oqimga хizmat ko’rsata oladi.