Ўзбекистон республикаси алоқА, ахборотлаштириш ва телекоммуникация технологиялари давлат қЎмитаси

Маълумотларни сиқиш усуллари ва стандартлари. 
JPEG – график 
форматлардан бири ҳисобланиб, тасвирларни ва уларга тегишли айрим 
маълумотларни сақлаш учун ишлатилади. JPEG маълумотларини ўзида 
сақлаѐтган файл одатта кенгаймасига эга бўлади: 
JPEG, .jfif, .jpg, .JPG 
ѐки
 
.JPE 
кабилар мисол бщлади. Улар ичида .
 
jpg формати кщпгина операцион 
тизимлар учун умумий ҳисобланади.
Қўлланилиш соҳаси. JPEG алгоритми тасвирниниг ѐруғлиги ва 
рангининиг ҳақиқийлигини сақлқгқн ҳолда силлиқ ўтиш билан тасвир 
маълумотларини сиқиш учун қўлланилади. JPEG рақамли тасвирларга 
ишлов беришга мўлжалланган бўлиб, бу алгоритмнинг асосий қўлланилиш 
сохаси бу интернет ҳисобланади. Интернет тармоғида тасвир 
маълумотларини тез ва йўқотишларсиз узатишда мақбул ечим 
ҳисобланади. 
Бошқа томондан таҳлил қилинганда JPEG алгоритми чизмаларни, 
ѐзувли ва белгили графикларни сиқа олмайди. Бунга асосий сабаб 
шундаки, юқорида санаб ўтилган тасвирларда қўшни пикселлар 
ѐруғлигини кескин ўзгариши ва рангларнинг кескин фарқ қилиши 

---

20 
хисобланади. Бундай турдаги тасвирлар сиқилмаган ҳолда бутунлигича 
хотирада сақланади. Бу эса хотирадан ўқиш ва ѐзиш амалларида 
тезликнинг нисбатан пасайиб кетишига сабаб бўлади. 
Бу алгоритмдаги яна бир камчиликлардан бири бу тасвирларни кўп 
поғонали қайта ишлашда яхши натижа бермайди, шунга кўра поғонали 
қайта ишлаш давомида тасвирларни хотирада сақлаганда жуда қўпол 
бузулганлик юзага келиши мумкин. 
Яна бир унинг қўллаб бўлмас томони шундаки, бу алгоритмни энг 
кичик йўқотишлар бўлмаслиги шарт бўлган тасвирларда қўллаб бўлмайди. 
Бунга мисол сифатида астраномик ва тиббиѐтда натижалардан ҳосил 
қилинган тасвирлардир. Бундай ҳолатларда тасвирларни сиқишнинг яна 
бир усулларидан бири ҳисобланган JPEG стандартининг Lossless JPEG ѐки 
JPEG-LS алгоритмини тавсия қилиниши мумкин.