Ўзбекистон республикаси алоқА, ахборотлаштириш ва телекоммуникация технологиялари давлат қЎмитаси



Download 174,5 Kb.
bet1/3
Sana09.04.2022
Hajmi174,5 Kb.
#538790
  1   2   3
Bog'liq
1- laboratoriya ishi


1– Laboratoriya ishi.
Prujinali va matematik mayatniklar yordamida
garmonik tebranishlarni o’rganish

Ma’ruzalar matni va o‘quv qo‘llanmasidan ishning nazariyasi bilan tanishing (Savelyev I.V., t.1, § 49, 50, 53, 58)


Ishning maqsadi:

  • jismlar harakatini tahlil qilish uchun fizikaviy modellarni tanlash;

  • kvazielastik kuchlar ta’sirida jismlar harakatini tekshirish;

  • tebranishlar chastotasining tizim parametrlariga bog‘liqligini tajribalar orqali aniqlash.

Qisqacha nazariy ma`lumotlar
Tebranish – jismlarning davriy takrorlanuvchi harakati.
Davr – harakat to‘la takrorlanishi uchun ketgan minimal vaqt.
Garmonik tebranish – jismning koordinatasi vaqt davomida sinus yoki kosinus qonuni bo‘yicha o‘zgaradigan harakat:
(1)
bu yerda - siljish, - siljish amplitudasi, ya’ni maksimal siljishning absolyut qiymati, - vaqt, - tebranish fazasi, - boshlang‘ich faza, ya’ni, vaqt momentidagi faza.
Davrga teskari kattalik chastota deyiladi. Siklik chastota sekund ichida tebranishlar soniga teng:
(2)
Garmonik tebranma harakat qilayotgan nuqtaning tezligi va tezlanishi ham garmonik qonuniyat bo‘yicha o‘zgaradi:
(3)
(4)
(4) ifodadan ko‘rinadiki, garmonik tebranishlarda tezlanish siljishga proporsional bo‘lib, muvozanat vaziyatiga tomon yo‘nalgan.
Garmonik tebranishlarning differensial tenglamasi quyidagi ko‘rinishda yoziladi

Bu tenglamaning yechimi (1) ifoda ko‘rinishida bo‘lib, undan agar boshlang‘ich vaqt momentida nuqtaning siljishi va tezligi ma’lum bo‘lsa, amplituda va boshlang‘ich fazani aniqlash mumkin. Siklik chastota tebranuvchi tizimning parametrlari orqali, masalan, tebranuvchi tizimning massasi va qaytaruvchi kuchning elastik (kvazielastik) koeffitsiyenti orqali aniqlanadi. Bunday tebranuvchi tizimlarda, masalan, juda yengil prujinaga mahkamlangan, barcha massasi deyarli qattiq jismda mujassamlashgan prujinali mayatnik kabi tebranuvchi tizim uchun Nyutonning ikkinchi qonuni
(5)
ko‘rinishda bo‘lib, undan garmonik tebranishlar differensial tenglamasi kelib chiqadi. Tebranishlarning siklik chastotasi quyidagicha topiladi
(6)

Download 174,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish