Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги муҳаммад ал-хоразмий номидаги

Мавзу:Оптик мултиплексорлар ва демултиплексорлар.


РЕЖА:
1)Оптик мултиплексорлар ва Оптик демултиплексорлар
2)Пассив WДМ мултиплексорлари.
Optik multipleksorlar (MUX) va demultipleksatorlar (DEMUX) nima?
Multipleksatorlar va demultipleksatorlar - bu tarmoqlar va optik tolali yollarda bir nechta axborot kanallarini birlashtirish va almashtirish funktsiyalarini bajaradigan optik qurilmalar. Multiplekserning kirish portlari umumiy trafikka birlashtirilgan va optik tolali aloqa liniyasi orqali chiqish porti orqali uzatiladigan malumotlar oqimlarini qabul qiladi. Qabul qiluvchi tomonda teskari jarayon sodir boʻlib, asl signallarni tanlash va ularni belgilangan joyga joʻnatish imkonini beradi.
Bugungi kunda multipleksorlar va demultiplekserlarning ikkita toifasi qoʻllaniladi:
• faol turi - uskuna ishlashi uchun elektr energiyasini istemol qiladi. Qoʻllash sohasi - raqamli tizimlar PDH va SDH;
• passiv turi - uskunaga tashqi quvvat manbai kerak emas. Signalni multiplekslash / demultiplekslash maxsus filtrlar yordamida amalga oshiriladi. Foydalanish doirasi - WDM toʻlqin uzunligi boʻlinish multiplekslash tizimlari
Passiv WDM multipleksorlari
Optik tolali WDM multipleksorlari / demultipleksatorlari passiv, protokolga bogʻliq boʻlmagan qurilmalar boʻlib, ular kirishlariga keladigan bir nechta signallarni optik formatda birlashtiradi / ajratadi. Kanallarni zichlashtirish har bir kanalning malum bir toʻlqin uzunligida uzatilishi tufayli maxsus usullar bilan amalga oshiriladi. Umumiy axborot oqimi bir yoki ikkita tolalar orqali uzatiladi.
Multipleksorlar va WDM demultipleksatorlari oʻrtasidagi farqlar
WDM multipleksorlari turli toʻlqin uzunliklari bilan kanallarni birlashtirishni amalga oshiradi va multicast trafikni qabul qiluvchi tomonga uzatadi. Demultipleksatorlar individual chastota kanallarini taqsimlash bilan teskari harakatni amalga oshiradilar. Passiv filtrlar asosida ishlab chiqarilgan uskunaning dizayni butunlay bir xil va kirish / chiqishlar oldinga va teskari yonalishda ishlaydi.
Yagona farq multiplekslangan CWDM uskunasida boʻlib, u ketma-ket ulangan bir kanalli filtrlar kaskadi orqali multiplekslash / demultiplekslash funktsiyalarini amalga oshirish bilan tavsiflanadi. Multipleksatorda filtrlar toʻlqin uzunligini oshirish, demultipleksatorda esa har bir kanaldagi zaiflashuvni tenglashtirish uchun kamaytirish printsipiga koʻra tartibga solinadi.
WDM multipleksorlari/demultipleksyorlaridan foydalanishning afzalliklari
SDH kabi optik tolalar orqali raqamli trafikni uzatishning ananaviy tizimlarida bir juft optik tolalar orqali faqat bitta malumot kanalini uzatish mumkin. Multiplekserlar / demultipleksatorlarni oʻrnatish bir xil ikkita tolalar orqali 96 tagacha kanallarni uzatishni tashkil qilish imkonini beradi. Hosildorlikning katta oʻsishi ushbu uskunaning aloqa operatorlari, Internet-provayderlar, multiservis tarmoqlari egalari orasida mashhur boʻlishiga yordam beradi.
WDM-multiplekslash tizimlaridan foydalanish optik tolali kabellarning sigʻimini va ularni sotib olish va yotqizish xarajatlarini doimiy ravishda oshirish zaruratini yoq qiladi. Yechimning afzalliklari, ayniqsa, kirish qiyin boʻlgan joylarda yotqizilgan uzun FOCLlarda yaqqol namoyon boʻladi. Oʻtkazilayotgan trafik hajmining oshishi bilan oʻtkazish qobiliyatini oʻn barobar oshirish uchun WDM multipleksorlarini oʻrnatish kifoya.
WDM multipleksorlarining turlari
Bir necha turdagi WDM multipleksorlari ishlab chiqariladi, ular multiplekslangan kanallar soni va chastotalar tarmogʻida farqlanadi:

• CWDM - 1270 nm dan 1610 nm gacha boʻlgan toʻlqin uzunliklarida 18 tagacha alohida kanallarni birlashtirgan qoʻpol toʻlqin uzunligi boʻlinadigan multiplekslash tizimi. Chastotalar tarmogʻi oraligʻi 20 nanometrni tashkil etadi, bu esa kengroq spektrli nurlanishga ega arzon lazer uzatgichlardan foydalanish imkonini beradi. Shunday qilib, bu variant boshqa WDM tizimlariga nisbatan ancha tejamkor

CWDM multipleksorlari har bir uzatish / qabul qilish kanalida yupqa plyonkali filtrdan foydalangan holda tashuvchi toʻlqin uzunliklarida signallarni birlashtiradi va ajratadi. Filtrlar ketma-ket ulanadi, ular tashkil etilgan kanallar soniga koʻra butun qurilmalar zanjirini tashkil qiladi. Yupqa plyonkali filtr toʻrt qismdan iborat: optik filtrning oʻzi, C / G linzalarini fokuslash va plastik quti koʻrinishidagi korpus.


• DWDM - bu kanallar oraligʻini 0,5 - 0,8 nm gacha qisqartirish va tor emissiya spektriga ega lazerlardan foydalanish orqali amalga oshiriladigan zichroq toʻlqin uzunligi boʻlinadigan multiplekslash tizimi. Uskunalar ishlab chiqaruvchilari ikkita toʻlqin uzunligi diapazonidan foydalanadilar: C - 1530 nm dan 1625 nm va L - 1568 nm dan 1610 nm gacha. C-bandidan foydalanish erbium (EDFA) va Raman kuchaytirgichlaridan foydalanishga imkon beradi, bu esa optik tolali liniyalarda ishlash diapazonini oshiradi. DWDM uskunasi chastotali tarmoqlardan birida ishlaydi: kanallararo oraliq 0,8 nm boʻlgan 100 gigagertsli va 48 multiplekslangan kanallar, 0,4 nm kanallar oraligʻi bilan 50 gigagertsli, 96 ta kanalni multiplekslashni taminlaydi. Ushbu yechimning yagona kamchiliklari yuqori narx hisoblanadi.
DWDM-multipleksatorlari kremniy dioksididan tayyorlangan toʻlqin oʻtkazgichlar majmuasi boʻlgan AWG filtrlari asosida ishlab chiqariladi. Filtr optik tolali optik signallarni uzatish va qabul qilishni taminlaydigan bir nechta funktsional elementlarni oʻz ichiga oladi:
• C-linza - yorugʻlik nurlarini uzatishda toʻlqin oʻtkazgichlar qatoridan optik tolaga va qabul qilishda optik toladan toʻlqin oʻtkazgichlar qatoriga qaratish funktsiyasini bajaradi;
• toʻlqin oʻtkazgichlar massivi - toʻlqin uzunliklariga mos keladigan alohida izlari boʻlgan kristall;
• fokuslash plitasi - toʻlqin uzunliklariga mos ravishda toʻlqin oʻtkazgich yollari va optik tolalarni birlashtirish uchun moʻljallangan.
Toʻlqin oʻtkazgichlarining yollari kristall tekisligi boʻylab malum joylarda joylashtiriladi, bu esa kanallarni fazoviy ajratish imkonini beradi.
Turli toʻlqin uzunliklari bilan bir nechta kanallarni multiplekslash jarayonini koʻrib chiqing. Optik signallar fokuslash plitasiga etib boradi, ular fokuslanadi va aralashadi. Chiqishda toʻlqin oʻtkazgich massivining barcha yollari boʻylab bir vaqtning oʻzida tarqaladigan multipleks signal hosil boʻladi. C-linzasi bu signalni optik tolali aloqa liniyasi orqali keyingi uzatish uchun optik tolaga qaratadi. Qabul qiluvchi tomonda teskari demultiplekslash jarayoni amalga oshiriladi.
Barcha toʻlqin uzunliklarida yorugʻlik nurlanishi toʻlqin oʻtkazgich qatori boʻylab bir xil yolni bosib oʻtadi. Shuning uchun, har qanday toʻlqin uzunligidagi AWG multipleksorlari uchun kiritish yoqotilishi bir xil va 5 - 7 dB ni tashkil qiladi.

ХУЛОСА:
Uchinchi mustaqil ishimda man Optik meltipleksorlar va demultipleksorlarni oʻrganib chiqdim. Multipleksatorlar va demultipleksatorlar - bu tarmoqlar va optik tolali yollarda bir nechta axborot kanallarini birlashtirish va almashtirish funktsiyalarini bajaradigan optik qurilmalardir.Hohirgi kunda biz bulardan keng qoʻllanamiz.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. Ctawpoe O.K. CoBpeweHHbie BOJioKoniio-onTHHecKne chctcmbi n e p e - naHH. A nnapaT ypa h ojieMCHTbi. — M.: S O L O N -R , 2 0 0 1 . 238 c.
2. Nakatsuhara K., Hisain S. i dr. A ll — o p n ica l sw itch in g in a n o n lin ea r d irecticn o l co u p ler load ed w ith Bragg re fle c tio n E C O C ’99, v .2 , N ic e , 1999.
3. Poustie A.J., Blow K.J., Kelly A.E. an d M a n n in g R .J. A ll-o p tic a l binary co u n ter. T u C 3 .1 , E C O C ’99 , N ic e , 1999.
4. Sklyarov O.K. F orm irovatel o p tic h e sk ix im p u lso v . P a ten t N 2 1 8 0 2 4 1 8 , p rioritet ot 0 8 .0 1 .1 9 9 1 , zaregistrirovan 1 3 .1 0 .1 9 9 3 .
5. HeHamoe A.H. OnToojieicrpoHHbie npn6opbi h ycTpoflCTBa — M.: E K O T R E N D Z . 2006. - 270 c.
6 . napaMoe B.M. h a p . JjByxnacTOTHbiH BOJioKoiiHbiH V K R Jia3ep / / KBaHTOBan ojieKTpoHHKa. 2004. - N °3. — C . 213 - 2 15.
7. Dawning James N. F ib er o p tik c o m m u n ic a tio n . P u b lish er: C en g a g e learn in g S ep . 2004. —4 4 4 p.