|
17.3. ТСР- уланиш
ТСР протоколида маълумотларни узатишда жуда кўп усуллардан
фойдаланилади, асосий мақсад маълумотларни ишончли етказишни
таъминлаш бўлиб: хатони аниқлаш, пакетларни қайта юбориш, умумий
квитанция, таймер ва майдон тартиб рақамини пакет бош сарловҳасида ва
квитанциялаш.
ТСР
протоколининг
тавсифи
RFC793,
RFC1122,
RFC1323,RFC2018
ва
RFC2581
ҳужжатларида
кўрсатилган.
Айтиладики, ТСР протоколи узатишни амалга оширишда мантиқий
уланиш ўрнатилади, маълумотлар алмашинувидан аввал икки жараён бир
бири билан “қўл сиқиш”- процедурасини, келишув асосида бир-бирига
махсус сегментларни, маълумотлар алмашинув параметрларини аниқлаш
учун юборади. ТСР уланиш процедурасининг ўрнатилиши бир қисм
ўзгарувчан ҳолатни инициализация этишдан иборат бўлиб, бу ТСР-уланиши
билан боғлиқ. Тон маънода ТСР-уланиш бу “уланиш” бўлмай, бу термин
асосан коммутация тармоғида ишлатилади. Бу виртуал канал ҳисобланмайди,
чунки бу ҳолатни икки томондан кузатилиб турилади. Чунки ТСР протоколи
одатда охирги тизимда амалга оширилади ва оралиқ тармоқ ускунасида ҳам
бажарилмайди (маршрутизатор ва кўприклар), ТСР-уланиш охирги ҳолатни
кузатмайди. Бундан ташқари, маршрутизатор ТСР уланишни “билмайди”: бу
ишларни датаграмм сатҳида амалга оширилади.
ТСР-уланиш маълумотларни дуплекс узатишни таъминлайди. Агар
икки хостда А ва В жараён бажарилаётган бўлса, бунда маълумотлар бир
вақтда А жарёндан В жарёнга, ва В жарёндан А жараёнга узатилади. ТСР-
уланиш нуқта-нуқта уланиш ҳам дейилади, яъни ягона қабул қилувчи билан
ягона узатувчи ўртасидаги уланиш назарда тутилади.
ТСР-уланиш
жараёнини
кўриб
чиқамиз.
Ҳисоблаймизки, бирор бир хостда жараён амалга оширилмоқда, ва бу жараён
уланишни ҳоҳламоқда бошқа хост билан. Бошида мижоз жараёни ўз
хостидаги транспорт сатҳига маълум қиладики, мени сервер жараёнига
улагин. Шундан сўнг мижоз транспорт сатҳи ТСР-уланишни сервернинг
транспорт сатҳи билан ташкил этишни бошлайди. Бошида мижоз серверга
махсус ТСР – сегментини юборади, сервер мижозга бошқа махсус сегмент
билан жавоб беради ва охирда мижоз серверга учинчи махсус сегментни
юборади. Биринчи иккита сегмент ҳеч қандай маълумотни амалий сатҳида
ушламайди , учининчи сегмент эса бу маълумотни ушлаши мумкин. Чунки
сегментлар алмашинуви, уланиш жараёнининг ўрнатилиши ҳисобланади ва
охирги қисми “ уч маротаба қўл сиқиш” дейилади, баъзида.
ТСР-уланиш ўрнатилгандан сўнг, амалий жараён маълумотлар
алмашинувини бошлайди. Мижоздан маълумотларни серверга узатилиши
қуйидагича бўлади: мижоз ўзининг маълумотлар оқимини сокетга юборади.
(сокет-дастурлаш интерфейси бўлиб, жараёнлар ўртасида маълумотлар
алмашинувини таъминлайди). Сокет орқали маълумотлар ТСР-протоколига
155
тушиб, мижоз томонга юборилишини таъминлайди. 17.2 расмда
кўрсатилгандек, ТСР бу маълумотларни жўнатувчи буферга – буферлардан
бирига, яъни “ уч маротаба қўл сиқишни” ни ташкил этишга йўллайди.
Вақти-вақти билан ТСР узатувчи буфердан маълумотларни олиб туради.
Белгиланган таснифга асосан, ТСР протоколи олинган “ маълумотларни
сегмент кўринишда ҳоҳлаган керакли ўзига ўнг вақтда” узатиш шарт.
Максимал маълумот ҳажми, яъни буфердан олинган
ва уни сегментга жойлаштирилиши, чегараланган бўлиб буни максимал
сегмент ўлчови дейилади.( Maximum Segment Size, MSS). Сегментни
максимал маълумот ўлчови ТСР протоколини амалга оширишдан (
операцион тизим аниқлайди) ва қайта конфигурациялаш: кўп ҳолларда 1500,
536, ва 512 байт (сегмент маълумот ўлчови тез-тез ўрнатилиб туради, IP
фрагментлаш бўлмаслигидан қочиш учун) қийматлари ишлатилади. Алоҳида
эътибор билан қаралса, максимал ўлчов маълумот иловасига тегишли бўлиб
бу сегмент ичида жойлашган, бу сегментга тегишли бўлмай бош сарлавҳа
билан бирга бўлади.
Расм. 17.2. ТСР-протоколини узатиш ва қабул қилиш буфери.
ТСР протоколи ҳар бир маълумот фрагментига бош сарлавҳа қўшади ва
ТСР- сегментини яратади. Сегмент тармоқ сатҳида узатилади ва қаерда IP-
датаграмма тузилса. (Датаграмм- маълумот блоки, протоколга асосан
узатилувчи, олдиндан белгиланмаган уланишда ва виртуал канални ташкил
этилишини билдиради). Датаграмм тармоқ орқали юборилиб қабул қилувчи
томонидан қабул қилинади. Агар сегмент транспорт сатҳида бўлса, ТСР
протоколи ушбу сегментни қабул қилувчи буферга жойлаштиради. (17.2
расмда кўрсатилган). Сўнг илова буфердан маълумотлар оқимини санайди.
Қабул қилувчи ва узатувчи буферлар иккала томондан уланади. Демак, ТСР-
уланиш бу буфер ва ўзгарувчан узатувчи ва қабул қилувчи томонлари, ва шу
билан бирга томонлар орасидаги сокет уланишдан тузилган. Бу ҳолда улаш
учун ҳеч қандай буфер ёки ўзгарувчан оралиқ тармоқ ускуналари
(маршрутизатор, кўприк ва такрорланувчи) ишлатилмайди.
156
Do'stlaringiz bilan baham: |
