|
23.2. Видеоконференцияларни ташкил қилиш –H.32x стандартнинг
протоколлари
1990 йилида видеоконференция соҳасида биринчи ҳалқаро стандарти
чиққан эди – ISDN бўйича видеоконференцияларни қувватлаш учун H.320
спецификацияси. Ундан кейин ITU видеоконференцияларга тегишли бўлган
бир
нечта
серияли
тавсифномаларни
қабул
қилди.
Бу
сериядаги
тавсифномалари, H.32x билан номланиб, H.320 дан ташқари, хар хил
тармоқлар учун керак бўлган H.321 – H.324 стандартларни ўз ичига олади.
90 йилларнинг иккинчи ярмида IP тармоқлар ва Интернет ривожланиши
бошлаган. Улар маълумотлар узатиш иқтисодий муҳитга айландилар ва хамма
жойда ишлатилиши бошлаган эди. Лекин ISDNга қараганда IP тармоқлар
аудио ва видео оқимларни узатиш учун ёмон мосланган эди. IP
тармоқларнинг бор структурани ишлатиш мақсадида 1996 йилда H.323
стандартини пайдо бўлишига олиб келинди (Visual Telephone Systemsand
Terminal Equipment for Local Area Network swhich Providea Non-Guaranteed
Quality of Service, кафолатланмаган хизмат кўрсатиш билан локал тармоқлар
учун видеотелефонлар ва терминал қурилмалари). 1998 йилда H.323 v.2 (Packet-
based multimedia communication systems, пакетлар коммутация билан тармоқлар
учун мультимедиа алоқа тизимлари) стандартнинг икиинчи версияси чиқди,
243
1999 йилда тавсифномаларнинг учинчи версияси, 2001 йилда H.323
стандартнинг тўртинчи версияси қабул қилинди. Ҳозир H.323– бу сериянинг
муҳим стандартларнинг бири ҳисобланади. H.323–бу кафолатли хизмат
кўрсатишни
таъминлаб
бермайдиган
(QoS)
ҳисоблаш
тармоқларда
мультимедиа иловалар учун ITU-T тавсифномалари. Бундай тармоқлар
Ethernet, FastEthernet ва TokenRing базасида IP ваIPX пакетли коммутация
тармоқлар ўз ичига олади.
H.323 тавсифномалари таъминлаб беради:
Ўтказиш полосани бошқариш;
Тармоқлараро конференцияларни ташкил қилиш имконияти;
Платформали мустақиллиги;
Кўпнуқтали конференцияларни қувватлаш;
Кўпадресли узатишни қувватлаш;
Кодеклар учун стандартлари;
Мослашиш ва ихчамлиги.
Ўтказиш полосани бошқариш.
Аудио ва видео ахборотларни узатиш
алоқа каналларни кўп юклатади, агар юклама оширишини кузатмаса, мухим
тармоқ сервисларнинг иши бузилиши мумкин.Шунинг учун H.323
тавсифномалари ўтказиш полосани бошқаришни таъминлаб беради. H.323
хамма иловалар учун бир вақтли уланиш сонларни ва умумий ўтказиш
полосани чегаралаш мумкин. Бу чегаралар бошқа тармоқ иловалар иши учун
керак бўлган ресурсларни сақлашни ёрдам беради. H.323 хар битта
терминали конференциянинг аниқ сессияда ўзини ўтказиш полосани
бошқариш мумкин.
Тармоқлараро конференцияларни ташкил қилиш имконияти.
H.323
тавсифномалари хар хил турдаги тармоқларда (масалан, IP ва ISDN, IP ва
PSTN) видеоконференция қатнашувчиларни улаш воситасини тақдим этади.
Платформали мустақиллиги.
H.323 қурилмалар ёки дастурий
таъминоти билан боғлиқ хеч қандай технологик ечимларга уланмаган. Бир
бири билан боғлиқ иловалар хар хил платформалар, хар хил операцион
тизимлари билан яратилиши мумкин.
Кўпнуқтали конференцияларни қувватлаш.
H.323 тавсифномалари учта
ва ундан ошиқ қатнашувчилари билан конференцияни ташкил қилиш мумкин.
Кўпнуқтали конференциялар марказий MCU (кўпнуқтали конференция
қурилмаси) ишлатилиши ёки ишлатмаслиги билан ўтказилиши мумкин.
Кўпадресли узатишни қувватлаш.
H.323 агар тармоқ гуруҳли адресация
бошқариш
протоколини
қувватласа
(масалан,
IGMP)
кўпнуқтали
конференцияда кўпадресли узатишни қувватлайди. Кўпадресли узатиш
пайтида ахборотнинг битта пакети ортиқча дубллаштиришмасдан керак
бўлган манзилларга юборилади. Кўпадресли узатиш ўтказиш полосани
244
эффектив ишлатади, чунки хамма қатнашувчи манзилларга битта оқим
юборилади.
Кодеклар учун стандартлари.
H323 хар хил ишлаб чиқарувчилар
қурилмаларни мослашишни таъминлаб бериш мақсадида аудио ва
видеооқимларни кодлаш ва декодлаш учун стандартларни ўрнатади. Бу
стандарт жуда ихчам ҳисобланади. Бажаришни талаб қиладиган талаблар
мавжуд ва опциал имкониятлар хам бор. Бундан ташқари ишлаб чиқарувчи
мультимедиа маҳсулотларга ва иловаларга қушимча имконятларни киритиш
мумкин, агар улар стандарт талабларга мос бўлса.
Мослашиш.
Конференция қатнашувчилари улар ўртасида мослашиш
масаласи бўйича уйламасдан бир бири билан мулоқотда бўлади. H323
тавсифномалари
охирги
фойдаланувчилар
қурилмаларнинг
умумий
имкониятларни аниқлашни қувватлайди ва конференция қатнашувчилари учун
энг яхши кодлаш, чақирув ва бошқариш протоколларни ўрнатади.
Ихчамлиги.
H323 конференцияси хар хил имкониятли охирги қурилмаларга
эга
бўлган
қатнашувчиларни
ўз
ичига
олиш
мумкин.
Масалан,
қатнашувчиларнинг биттаси фақат аудио имкониятлари билан терминални
ишлатиш мумкин, конференциянинг бошқа қатнашувчилари эса хам видео хам
маълумотларни қабул қилиш /узатиш имкониятларга эга бўлиши мумкин.
H.32x стандарт протоколларнинг асосий характеристикалари 23.1.
жадвалида келтирилган.
23.1 жадвал
H.32x стандарт протоколлари
Тавсифнома
H.
H.321
H.322
H.323
H.324
Қабул
қилиш
19
1995
1995
1996/19
1996
Тармоқ
Тор
пол
оса
ли
ISD
N
Кенгполо
сали
ISDN,
ATMLA
N
Пакетли
коммутац
ия
тармоғи
ва
кафолатл
анган
хизмат
кўрсатиш
Пакетли
коммута
ция
тармоғи
ва
кафолатл
анмаган
хизмат
кўрсати
Умумий
фойдаланиш
телефон
тармоғи
(PSTN
ёки
POTS)
Видео
H.
2
H.26
1
H.2
61
H.2
61
H.261
H.263
Аудио
G
.7
1
1
G.71
1
G.72
2
G.7
11
G.7
22
G.7
11
G.7
22
G.7
G.723
Мультиплек
сорлаш
H.
22
H.221
H.221
H.225.0
H.223
245
Бошқариш
H.
2
H.242
H.2
42
H.245
H.245
Кўпнуқтали
конференцияла
рни қувватлаш
H.
2
3
1
H
H.23
1
H.24
3
H.2
31
H.2
43
H.323
–
Маълумотларни
алмашиш
T.
12
T.120
T.120
T.120
T.120
Тармоқли
интерфейс
I.4
00
AAL
I.363
AJM
I.400
&
TCP
TCP/IP
V.34
Модем
Do'stlaringiz bilan baham: |
