Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги муҳаммад ал-хоразмий номидаги


AVTOMOBIL RAQAMLARINI SEGMENTLARGA AJRATISH VA TANIB



Download 7,66 Mb.
Pdf ko'rish
bet55/267
Sana25.02.2022
Hajmi7,66 Mb.
#300373
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   267
Bog'liq
туплам 21(06.04)

AVTOMOBIL RAQAMLARINI SEGMENTLARGA AJRATISH VA TANIB 
OLISH ALGORITMI 
X.G. Gaziyev (doktorant, Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU) 
M.Z. Ergasheva (magistrant, Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU) 
Ob'yektlarni tasvirlarda aniqlash - bu axborot texnologiyalari sohasidagi eng 
tez rivojlanayotgan yo‘nalishlardan biri. Bunday e'tirofga ehtiyoj turli sohalarda - 
harbiy va xavfsizlik tizimlaridan tortib tibbiy diagnostika hamda transport 
harakatini boshqarishga qadar paydo bo‘ladi. 
Ishning maqsadi - mavjud bo‘lgan usullarni o‘rganish va avtomobil raqamini 
aniqlash uchun tasvirdagi ma’lumotlarni tahlil qilish hamda qayta ishlashni 
ta’minlaydigan mulkni tanib olish algoritmini ishlab chiqish. 
Kompyuter texnologiyalari rivojlanishining hozirgi holati tanib olish 
tizimlaridan keng doirada, shu jumladan belgilarni avtomatik ravishda aniqlash 
sohasida foydalanishga imkon beradi. Kuchli mikroprotsessorlarning mavjudligi va 
arzonligi sababli, amalda turli xil tanib olish tizimlarini amalda qo‘llash mumkin, 
masalan, avtomobillarning harakatlanishini videokuzatuv orqali davlat raqamlarini 
tezda tanib olish mumkin. 
Masofadan turib o‘rnatilgan videokamera tomonidan olingan tasvirlar asosida 
tanib olish amalga oshirilishi mumkin. Bunday tasvirlarni tahlil qilishning muhim 
xususiyati olingan tasvirlarni real vaqtda tanib olishdir. Tanib olish natijasi davlat 
raqamini tashkil etadigan belgilar to‘plamidan iborat bo‘lishi kerak. Avtomobil 
raqamini tanib olish quyidagi bosqichlarni o‘z ichiga oladi: binarizatsiya, 
segmentatsiya, davlat raqamini lokalizatsiya qilish, individual raqamlarni 
identifikatsiyalash va ularni tanib olish. 
Ushbu maqsadlarga erishish quyidagi vazifalarni hal qilish zarurligini 
belgilaydi: 
1. Segmentatsiya usullari va vositalarini tahlil qilish 
2. Belgilarni aniqlashning optik tizimining tuzilishi va funktsiyalarini ishlab 
chiqish 
3. Asl tasvirni binarizatsiya qilish usulini tanlash 
4. Kontur segmentatsiyasi algoritmlarini ishlab chiqish va tadqiq qilish 
5. Tanib olish usulini tanlash va uning samaradorligini baholash 
6. Avtomobil raqamlarini optik tanib olish tizimi uchun dasturiy ta’minotni 
ishlab chiqish. 


124 
Tanib olish uchta asosiy bosqichdan iborat: oldindan ishlov berish, 
segmentatsiya va tanib olish. 
Oldindan ishlov berish - bu kiritilgan tasvirni binarizatsiya qilishdan iborat 
bo‘lib, keyingi tahlil uchun ma’lumot miqdorini kamaytiradi. Binarizatsiya 
jarayoni bu rangli (yoki kulrang) tasvirni ikki rangli qora va oq rangga 
aylantirishdir. 
Binarizatsiya qilinganidan so‘ng, davlat raqami segmentlanadi va unda 
tasvirlangan alohida belgilar tanib olinadi. 
Quyidagi rasmda tavsiya etilgan tasvirni qayta ishlashning blok-sxemasi 
keltirilgan. 
 
1-rasm. Filtrlarni ketma-ket qo‘llash blok-sxemasi 
Tanib olish uchta asosiy bosqichdan iborat: oldindan ishlov berish, 
segmentatsiya va tanib olish. 
Oldindan ishlov berish - bu kiritilgan tasvirni binarizatsiya qilishdan iborat 
bo‘lib, keyingi tahlil uchun ma’lumot miqdorini kamaytiradi. Binarizatsiya 
jarayoni bu rangli (yoki kulrang) tasvirni ikki rangli qora va oq rangga 
aylantirishdir. 
Binarizatsiya qilinganidan so‘ng, davlat raqami segmentlanadi va unda 
tasvirlangan alohida belgilar tanib olinadi. 
Ob’yektlarni tanib olishning turli xil usullari va algoritmlari ishlab chiqilgan, 
ammo ularning har birining samaradorligi ko‘p jihatdan hal qilinayotgan 
muammoga bog‘liq. 
Izlanishlar natijasida transport vositalarining davlat raqam belgilarini 
segmentlarga ajratish va tanib olish algoritmlari o‘rganib chiqildi. Bu algoritmlar 
asosida yaratilgan dasturlar avtotransport vositalarining davlat raqamlarini 
segmentatsiyalash va belgilarini aniqlashni amalga oshiradi. Tajribalar shuni 


125 
ko‘rsatdiki, raqamlarni segmentlash algoritmi samarali va 90% aniqlikdagi son 
qismlarini aniqlaydi. 
Ushbu usulni avtomashinalarning davlat raqamlarini tanib olishda qo‘llash, 
shuningdek, turli xil sharoitlarda foydalanilganda ushbu usulni takomillashtirish 
keyingi tadqiqot mavzusi hisoblanadi. 

Download 7,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   267




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish