Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини

Adabiyotlar: 
1. 
«Инфокоммуникационные системы и сети. Вычислительные системы. 
Сети и телекоммуникации» 2015 г; 
2. 
“Tarmoq topologiyalari” Sh.Mengliyev Toshkent 2014 y; 
3. 
“Tellekommunikatsiya uzatish tizimlariga texnik xizmat ko‘rsatish” Farg‘ona 
2013y; 
4. 
“Tellekommunikatsiya tarmoqlarining ishonchliligi” N.Gulto‘rayev Toshkent 
2018y; 
5. 
Internet saytlari: Ziyo.uz, Kitob. Uz, Cisco and Server, “Tarmoqni loyihalash”; 
YO‘LOVCHI VA YUK TASHUVCHI AVTOTRANSPORT 
VOSITALARIGA LITSENZIYA BERISHNI AVTOMATLASHTIRILGAN 
TIZIMI 
N.Yu. Mamasodiqova, A.J. Boyxonova, M.S. Sharipov 
TATU Farg‘ona filiali, Farg‘ona Politexnika Insituti 
Yaxshi bilamizki, hozirgi zamon axborotlash jamiyatining rivojlanishi 
ma’lumotlarni ortib borishi borgan sayin, ularni tartiblash, ulardan foydalanish, 
mukammalligini ta’minlash maqsadida, axborot texnologiyasi yangi bir tarmog‘ini 
yaratilishiga zarurat tug‘dirmoqda. Zamonaviy sharoitlarda innovatsion 
faoliyatining yutuqlaridan keng foydalanish, jamiyat va davlat hayotining barcha 
sohalarini izchil va barqaror rivojlantirishining va mamlakatning munosib kelajagini 
barpo etishning muhim omili bo‘lib bormoqda. Ayni maqsadda olib borilayotgan 
islohotlarning 
tub 
negizi 
sifatida 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Prezidenti Sh.Mirziyoyevning ilg‘or xorijiy tajriba, jahon fanining zamonaviy 
yutuqlari, innovatsion g‘oyalar, ishlanmalar va texnologiyalar asosida 
iqtisodiyotning barcha tarmoqlari va ijtimoiy sohani jadal innovatsion 
rivojlantirishni ta’minlash maqsadida, shuningdek, 2017-2021-yillarda O‘zbekiston 
Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar 
strategiyasida belgilangan vazifalarga muvofiq amaliy ishlar olib amalga 
oshirilmoqda. Yo‘lovchi va yuk tashuvchi avtotransport vositalariga litsenziya 
berishni avtomatlashtirilgan tizimining yaratilishiga ham ayni shu omillar asosiy 
sababchi bo‘ldi desak, aslo mubolag‘a bo‘lmaydi. 

---

309 
Rivojlangan mamlakatlarning salohiyatini ko‘rsatuvchi asosiy omil ham 
aynan innovatsion texnologiyalarni soxalarga qay darajada tadqiq etilganligi bilan 
baholanadi. Zero, jamiyatning turli soxalarida axborot kommunikatsiya 
texnologiyalarining ahamiyati va o‘rni beqiyosdir.
Biz yoritishni ko‘zda tutgan ushbu loyiha davlat intelektual mulk 
agentligining guvohnomasi bilan tasdiqlangan. O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidenti Sh.Mirziyoyevning 2017-yil 29-noyabrdagi qarori ijrosini ta’minlash 
masalasida olib borilayotgan ishlarning samarasi o‘laroq ya’ni jamiyat hayotida faol 
innovatsion loyihalarning keng tadbiqini taminlash maqsadida ahamiyatga egadir. 
Unga ko‘ra tizim davlat litsensiyalash darchalarining faoliyatini takomillashuviga, 
kunlik, oylik, yillik to‘lovlarni soddalashgan usulda o‘tkazishga va vaqt 
unimdorligiga erishishda hissa qo‘shadi. Tizim tarmoq holatida ishlash imkoniyatini 
beradi. Dasturiy mahsulotni asosiy vazifasi ham aynan foydalanuvchi mijozga tez 
va sifatli xizmat ko‘rsatishini ta’minlashdan iborat. Bunda albatta, dasturdan 
foydalanuvchi shaxs ma’um bir ko‘nikmalarga ega bo‘lishi lozim.
Dastur juda soda tuzilishga ega bo‘lib, uning asosiy oynasi quyidagi rasmda 
tasvirlangan.(1-rasm) 
1-rasm. Yo‘lovchi va yuk tashuvchi avtotransport vositalariga litsenziya 
berishni avtomatlashtirilgan tizimining asosiy oynasi 
Uning dasturiy qismi C++ Builder dasturlash tilida yaratilgan bo‘lib, 
yo‘lovchi va yuk tashuvchi avtotransport vositalariga litsenziya berishni 
avtomatlashtirilg holda amalga oshiradi. Yaratilgan dastur loyihasi, jamiyatimiz 
rivoji uchun zarur bo‘lgan eng dolzarb mavzuni qamrab olganligi bilan 
ahamiyatlidir. Dastur avtotransport vositalariga litsenziya berish tizimi markazi 

---

310 
uchun avtomatlashtirilgan ish joyini yaratadi. Litsenziya markazi hodimi ushbu 
dastur orqali ma’lumotlarni qidirish, haydovchilarni umumiy ba’zasini va 
xisobotlarini shakllantirish kabi ishlarni bajaradi. Bu bilan, foydalanuvchilarning 
eng qimmatli vaqtini tejashiga erishiladi. 
Xulosa qilib aytish mumkinki, ushbu “Yo‘lovchi va yuk tashuvchi 
avtotransport vositalariga litsenziya berishni avtomatlashtirilgan tizimi” va bu kabi 
innovatsion loyihalar inson hayot faoliyatida tadbiqini yanada oshirishga erishilsa 
davlatimiz rivojiga samarali hissa qo‘shishiga olib keladi.