Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти

4-§ Таниб олиш учун кўрсатишни расмийлаштириш 
Тўғри тузилган баённома далил сифатида суриштирув ва даст-
лабки тергов босқичларида, ишни биринчи инстанция судида 
кўришда, ҳатто иккинчи инстанция судида, ишдаги ҳолатларни син-
чиклаб текширишда хизмат қилади. Баённомани тузишда хатога йўл 
қўйиш кейинчалик турли чалкашликларга, англашилмовчиликларга 
сабаб бўлади. 
Таниб олиш учун кўрсатиш баённомаси сўроқ баённомасига қи-
сман ўхшайди. Танувчининг сўзи ҳам худди сўроқ қилинувчининг 
кўрсатувлари каби ёзилади. Таниб олиш учун кўрсатиш вақтида та-
ржимон ёки кар ва соқовларнинг ишораларига тушунувчи шахс та-
клиф этилса, улар тўғрисида баённомага тегишли ёзув киритилиши ва 
уларни қасддан нотўғри таржима қилганликлари ҳолда жиноий жаво-
бгарликка тортилиши ҳақида огоҳлантирилгани қайд қилиниши за-
рур. 
Баъзилар таниб олиш учун кўрсатиш баённомасининг ўзига хос 
томонларини ҳисобга олмай, уни сўроқ баённомаси билан расмийла-
штиради. Ваҳоланки, бу ҳолда тергов ҳаракатининг қандай вазиятда 
ўтганлиги, унинг натижасида қандай далилларга эришилганлиги та-
свирланмай қолади. 
Таниб олиш учун кўрсатиш баённомаси бир қанча талабларга 

---

жавоб бериши керак. Баённома одатда уч қисмдан иборат, унинг ки-
риш қисмида ким, қачон, қандай шароитда ушбу тергов ҳаракатини 
ўтказгани, кимлар иштирок этгани, уларнинг ҳуқуқ ва мажбуриятла-
ри тушунтирилгани, кимга, қандай объектлар таниб олиш учун кўрса-
тилгани, объектларнинг ташқи кўриниши, белгилари, агар шахслар 
кўрсатилган бўлса, уларнинг ёши, миллати, кўзга ташланадиган бел-
гилари, қадду-қомат, ориқ-семизлиги, сочи, кийимлари батафсил 
ифодаланади. 
Баённоманинг асосий қисмида таниб олувчига берилган саво-
ллар ва унинг жавоблари имкон борича сўзма-сўз акс эттирилади. 
Одатда таниб олувчига берилган саволлар ва жавоблар аниқ ёзилга-
нидан ташқари танувчи ва танилган шахсларнинг хатти-ҳаракатлари, 
бир-бирлари билан муносабатлари ҳам баённомада акс эттирилади. 
Агар объектлар фотосурат ёрдамида таниш учун кўрсатилган 
бўлса, суратлар жадвал тарзида қоғозга ёпиштирилиб, чети муҳрла-
нади. Суратлар рақамланган ва бошқа ҳеч қандай белгилар қўйил-
маган ҳолда бўлиши шарт. Умуман таниб олиш учун кўрсатиш баён-
номасига шу тергов ҳаракатини ўтказишда фойдаланилган буюмлар 
ёки уларнинг суратлари илова қилинмоғи лозим. 

---