Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти шорахметов шоакбар шорустамович

129-м о д д а. Процессуал муддатларнинг тўхтатиб
турилиши


Иш юритиш тўхтатиб турилганида тугамаган ҳамма про­цессуал муддатларнинг ўтиши ҳам тўхтатиб турилади. Муд­датларнинг тўхтатиб турилиши иш юритишни тўхтатиб ту­ришга асос бўлган ҳолатлар келиб чиққан вақтдан бошланади. Иш юритиш тикланган кундан эътиборан процессуал муддат­ларнинг ўтиши давом этади.


1. Процессуал муддатларнинг тўхтатиб турилишига асослар қонунда кўрсатилган бўлади. Иш юритишининг тўхтатилиши барча процессуал муддатларнинг ҳам тўхтатилишига асос бўлади.
Процессуал муддатларнинг тўхтатиб турилишини расмийлаш­тириш ўзига хос хусусиятга эга бўлмасдан балки иш юритишни тўхтатишга боғлиқ ҳужжатларга қўшилган ҳолда бир бутун ажрим билан расмийлаштирилади ҳамда ажрим чиқарилган вақтдан бош­лаб муддатнинг ўтиши ҳам тўхтаб турилади. Процессуал муддат­нинг ҳисобланиши эса, ажрим чиқариш вақтидан эмас, балки иш юритишни тўхтатиш учун асос бўлган ҳолат вужудга келган вақтдан бошланади, масалан фуқаро (тараф) муомала лаёқатини йўқотган бўлса, муомалага лаёқатсиз шахсга қонуний вакил тайинлангунига қадар иш юритиш тўхтатиб турилади. Процессуал муддат ҳам шу давр мобайнида тўхтатилади ва тўхтатиш учун асос бўлган ҳолат бартараф этилгандан кейин муддат ўтиши ҳам давом этади. Илгари (ишни тўхтатишга қадар) ўтган муддат қолган муддатга қўшилади ва унинг ўтиши давом этаверади.
Амалдаги қонунчиликда суд ишда иштирок этувчи шахслар­нинг илтимослари ёки ўз ташаббуси билан иш юритишни тўхтатиб туришга ҳақли эканлиги тўғрисида кўрсатилган (ФПКнинг 92-93-моддалари).
Бу ҳолатлар процессуал муддатларни тўхтатиш учун ҳам асос бўлади.


130-м о д д а. Процессуал муддатларни кечиктириш ва
тиклаш


Суд тайинлаган муддатлар суд томонидан кечиктирилиши мумкин.
Ишда иштирок этувчи шахслар қонунда белгиланган муд­датни суд узрли деб топган сабабларга кўра ўтказиб юборган бўлсалар, мазкур муддат тикланади.
Ўтказиб юборилган муддатни тиклаш тўғрисидаги ариза процессуал ҳаракат бажарилиши ёки ҳужжат топширилиши лозим бўлган судга берилади ва ишда иштирок этувчи шахслар хабардор қилинган ҳолда суд мажлисида кўриб чиқилади. Бироқ бу шахсларнинг келмаслиги суд олдига қўйилган масалани ҳал этишга тўсқинлик қилмайди.