3-§. Мажбурийтугатиш тартиби 265. Банк Марказий банк бошқарувининг лицензияни чақириб олиш тўғрисидаги қарорига асосан мажбурий тугатилади.
266. Марказий банк қуйидаги ҳолларда лицензияни чақириб олишга ҳақли:
агар банк лицензияни олганидан кейин 12 ой ичида банк фаолиятини амалга оширишни бошламаган, бу фаолиятдан тўғридан-тўғри воз кечган ёки молиявий операцияларни 3 ойдан ортиқроқ муддат давомида амалга оширмаган бўлса;
лицензия бериш шартлари банк томонидан бажарилмаганда;
банклар ва банк фаолияти тўғрисидаги қонун хужжатларида кўрсатилган қўпол қоидабузарликлардан бири банк томонидан содир этилганда;
агар банк кетма-кет келувчи 3 чоракнинг ҳар бирида банк регулятив капиталининг 10 фоизидан ортиқ ёки муддатидан қатъи назар, регулятив капиталнинг 50 фоизидан ортиқ миқдорда зарар кўрган бўлса ёки зарар кўриш эҳтимоли мавжуд бўлса;
Ўзбекистон Республикасида банк ташкил этган чет давлат банкидан лицензия чақириб олинганда;`
банк тўловга қобилиятсиз бўлиб қолганда.
267. Банкнинг тўловга қобилиятсизлиги деганда қуйидаги ҳоллар тушунилади:
банк мижозларнинг ўзига нисбатан қўйган талабларини 15 кун ичида тўлашга қодир бўлмаса;
банкнинг мажбуриятлари унинг активларидан ортиб кетса;
омонатчилар ва кредиторлар томонидан банкка ишониб топширилган маблағларнинг бутлигига хавф солувчи ҳар қандай бошқа ҳолатлар мавжуд бўлса.
268. Банк бошқаруви банкнинг тўловга лаёқатсизлик ҳолати юзага келган ёки мижозлар томонидан талаб этилган даъволарни қаноатлантира олмасликка оид таваккалчилик мавжуд бўлган ҳолларда дарҳол Марказий банкка хабар бериши керак.
4-§. Тугатиш комиссияси 269. Банкни ихтиёрий тугатишда банкни тугатиш комиссияси олдиндан Марказий банк билан келишилган ҳолда акциядорларнинг умумий йиғилиши томонидан тайинланади. Агар тугатиш комиссияси тайинланмаган бўлса, банкни тугатиш бўйича комиссия Марказий банк бошқарувининг қарори билан ташкил этилади.
270. Банкни мажбурий тугатиш чоғида тугатиш комиссияси Марказий банк томонидан тайинланади.
271. Марказий банк тугатиш комиссияси таркибига Марказий банк ходимларини киритишга ҳақли.
272. Тугатиш комиссияси раҳбари ва аъзолари мазкур Низомнинг III бўлими талабларига мувофиқ бўлиши лозим.
273. Тугатиш комиссияси тайинланган вақтдан бошлаб, унинг зиммасига қуйидаги мажбуриятлар юклатилади:
банк активлари ва пассивларини тўлиқ назорат қилиш;
банкни бошқариш билан боғлиқ жавобгарлик;
банк активларини кредиторлар талабларини максимал қондирилишини таъминловчи нархда сотиш;
ҳар 3 ойда камида бир марта тугатиш жараёни, жумладан сотилаётган активлар тўғрисидаги маълумотларни батафсил акс эттирадиган мунтазам ҳисоботларни тузиш ҳамда бу ҳисоботларни Марказий банкка тақдим этиш.
274. Тугатиш комиссияси ноқонуний ёки атайин нотўғри қилинган ҳаракатлар (ҳаракатсизлик) натижасида банкка келтирилган зарар учун жавобгардир.
275. Тугатиш комиссияси тугатиш билан боғлиқ нормал операцион таваккалчилик тоифасига кирувчи зарарлар учун жавоб бермайди.
276. Тугатиш комиссия қуйидаги ҳуқуқларга эга:
банк активларини аниқлаш ҳамда тугатиш мақсадларини ҳисобга олган ҳолда мулк эгаси ва банк бошқаруви органлари ваколатлари доирасида уларни тасарруф этиш;
тугатиш ишлари ва банк фаолиятини тугатиш мақсадларига мувофиқ банк номидан унинг раҳбарияти вазифаларини бажариш;
банк активлари ва мулкини захирага олиш;
банк ҳужжатлари ва мулки, шунингдек гаров таъминоти сифатида берилган бошқа мол-мулк бутлигини таъминлаш юзасидан чора-тадбирлар кўриш;
тугатиш жараёнини амалга ошириш учун мустақил мутахассислар таркибидан ходимларни, шунингдек ўз хоҳишига кўра банк ходимларини (қоровуллардан тортиб малакали маслаҳатчиларгача) шартнома асосида ёллаш (бундан банк кредиторлари мустасно);
тугатилаётган банкнинг молиявий аҳволини ҳисобга олган ҳолда, меҳнат қонун ҳужжатларига мувофиқ ходимларга иш ҳақи ва бошқа тўловларни белгилаш;
тугатилаётган банк номидан судда иштирок этади;
омонатчилар ва кредиторларнинг талабларини қондириш учун маблағлар етишмаса тугатиш комиссияси банк мулкини сотиш ҳуқуқига эга;
банк номидан талаблар қўйиш, банк кредиторлари талабларининг қонунийлигини аниқлаш ва қонуний деб топилган талабларни қондириш.
277. Тугатиш комиссияси томонидан амалдаги қонун ҳужжатлари бузилган тақдирда Марказий банк бошқа тугатиш комиссияси аъзолари тайинланишини талаб қилишга ҳақли.
278. Тугатиш комиссияси тайинлангунга қадар охирги уч ой давомида кредиторларнинг бирига ёки банкка алоқадор исталган шахсга имтиёз бериш мақсадида амалга оширилган тўловлар ва бошқа актив операциялар тугатиш комиссияси томонидан ҳақиқий эмас деб топилиши мумкин, бундан омонатларни олиш, иш ҳақига доир оддий тўловлар ёки бошқа мукофотлар мустасно. Бу ҳолда тугатиш комиссияси амалга оширилган тўлов ёки банкнинг бошқа актив операциялари ҳақиқий эмас деб тан олиниши тўғрисидаги ариза билан судга мурожаат қилади.
