11 «Ҳисобварақлардаги бюджетдан ташқари маблағлар» счёти 226. Бу счётда ташкилотларнинг:
тўловларнинг махсус турларига доир ҳисоб-китоблардан тушган маблағлари;
ўқитишнинг тўлов-контракт шаклидан тушган тушумлари;
бюджет ташкилотини ривожлантириш жамғармаси маблағлари, шунингдек тиббиёт муассасаларининг моддий рағбатлантириш ва ривожлантириш жамғармаси маблағлари;
бошқа бюджетдан ташқари маблағлари;
вақтинча ихтиёрида бўладиган маблағлари;
валюта ҳисобварағидаги маблағлари;
бюджет маблағлари бўйича юзага келган олдинги йиллардаги дебиторлик қарзларининг жорий молиявий йилда тушган маблағлари;
Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси (кейинги ўринларда Пенсия жамғармаси деб юритилади) маблағлари ҳисобидан ташкилотлар ходимларининг ижтимоий тўловларини қоплаш учун келиб тушган маблағлари;
бошқа кирим қилинган бюджетдан ташқари маблағларнинг ҳисоби олиб борилади.
227. Ҳисобварақлардаги бюджетдан ташқари маблағларнинг ҳаракатига доир операцияларнинг ҳисоби 381-сон шаклдаги (3-мемориал ордер) жамланма қайдномада юритилади. Ташкилотда бир неча ҳисобварақлар очилган ҳолларда жамланма қайднома ҳар бир ҳисобварақ бўйича алоҳида юритилади. Бунда, мемориал ордерларга 3-а, 3-б, 3-в, 3-г ва ҳ.к. рақамлари берилади.
Операцияларнинг ҳажмига қараб жамланма қайдномалар тузиш талаб қилинмайдиган ҳамда банкларда (ғазначиликда) бир неча ҳисобварақлари мавжуд бўлган ташкилотларда пул маблағлари ҳаракатининг ҳисоби 292-сон шаклдаги жорий ҳисоблар ва ҳисоб-китоблар дафтарида ҳар бир ҳисобварақ бўйича алоҳида ҳолда юритилади.
Касса харажатларининг аналитик ҳисоби 294-сон шаклдаги касса ва ҳақиқий харажатларни ҳисобга олиш дафтарида юритилади.
228. 11 «Ҳисобварақлардаги бюджетдан ташқари маблағлар» счёти қуйидаги субсчётларга бўлинади:
110 «Тўловларнинг махсус турларига доир ҳисоб-китоблардан тушган маблағлар»;
111 «Таълим муассасаларида ўқитишнинг тўлов-контракт шаклидан тушган тушумлар»;
112 «Бюджет ташкилотини ривожлантириш жамғармаси маблағлари»;
113 «Бошқа бюджетдан ташқари маблағлар»;
114 «Бюджет ташкилотининг вақтинча ихтиёрида бўладиган маблағлар»;
115 «Валюта ҳисобварағи»;
119 «Бошқа ҳисобварақлардаги пул маблағлари».
229. 110 «Тўловларнинг махсус турларига доир ҳисоб-китоблардан тушган маблағлар» субсчётида ташкилотларнинг ҳисобварақларига кирим қилинган таълим муассасаларидаги болаларнинг ота-оналари томонидан тўланадиган бадаллари, шунингдек овқатланганлиги учун ходимлардан тушган маблағлари ҳисобга олинади.
Маблағларни ота-оналардан кирим қилиниши 110 «Тўловларнинг махсус турларига доир ҳисоб-китоблардан тушган маблағлар» субсчётининг дебетида ва 156 «Тўловларнинг махсус турларига доир ҳисоб-китоблар» субсчётининг кредитида, белгиланган мақсадларга харажати эса, ҳисоб-китоблар ва бошқа тегишли субсчётларнинг дебетида ва 110 «Тўловларнинг махсус турларига доир ҳисоб-китоблардан тушган маблағлар» субсчётнинг кредитида акс эттирилади.
230. 111 «Таълим муассасаларида ўқитишнинг тўлов-контракт шаклидан тушган тушумлар» субсчётида ташкилотлар томонидан ўқитишнинг тўлов-контракт шаклидан тушган тушумлар ҳисобга олинади.
Ўқитишнинг тўлов контракт шаклидан тушган тушумлар ҳисобда 111 «Таълим муассасаларида ўқитишнинг тўлов-контракт шаклидан тушган тушумлар» субсчётнинг дебетида ва 175 «Талабалар билан бошқа ҳисоб-китоблар» субсчётининг кредитида акс эттирилади. Мазкур маблағларнинг ишлатилиши ҳисоб-китоблар ва бошқа тегишли субсчётларнинг дебетига ва 111 «Таълим муассасаларида ўқитишнинг тўлов-контракт шаклидан тушган тушумлар» субсчётининг кредитига ёзилади.
231. 112 «Бюджет ташкилотини ривожлантириш жамғармаси маблағлари» субсчётида қонунчиликда белгиланган тартибда ташкилотларнинг ривожлантириш жамғармаси бўйича даромадлар ва тушумлари, шунингдек тиббиёт муассасаларининг моддий рағбатлантириш ва ривожлантириш жамғармаси маблағларининг ҳисоби юритилади.
Олдинги таҳрирга қаранг. Юқоридаги маблағларнинг келиб тушиши 112 «Бюджет ташкилотини ривожлантириш жамғармаси маблағлари» субсчётининг дебетида ва 10, 12, 15, 23 ва бошқа счётларнинг тегишли субсчётлари кредитига ёзилади.
(231-банднинг иккинчи хатбошиси Ўзбекистон Республикаси молия вазирининг 2018 йил 1 мартдаги 45-сонли буйруғи (рўйхат рақами 2169-2, 17.03.2018 й.) таҳририда — Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 18.03.2018 й., 10/18/2169-2/0925-сон) Маблағларнинг сарфланиши эса, 112 «Бюджет ташкилотини ривожлантириш жамғармаси маблағлари» субсчётининг кредитида ва ҳисоб-китоблар ва бошқа тегишли субсчётларнинг дебетида акс эттирилади.
232. 113 «Бошқа бюджетдан ташқари маблағлар» субсчётида ташкилотларнинг эскирган ва кераксиз моддий қимматликларни сотишдан, шунингдек, турли хил жарималар ва пенялардан ҳамда бошқа қонунчиликда тақиқланмаган тушумлар бўйича маблағлари ҳисобга олинади.
Мазкур субсчётга келиб тушган суммалар 113 «Бошқа бюджетдан ташқари маблағлар» субсчётининг дебетига ва 12, 15 ва бошқа счётларнинг тегишли субсчётлари кредитига ёзилади. 113 «Бошқа бюджетдан ташқари маблағлар» субсчётининг кредитига ҳисобварақдан нақд пул тўламасдан қилинадиган ҳисоб-китоблар йўли билан тўланган суммалар, ҳамда ташкилот кассасига нақд олинган суммалар акс эттирилади. Бунда 12, 13, 15 ва бошқа счётларнинг тегишли субсчётлари дебетланади.
233. 114 «Бюджет ташкилотининг вақтинча ихтиёрида бўладиган маблағлар» субсчётида ташкилотнинг ихтиёрига вақтинчалик тушган ва маълум шартлар бажарилгандан кейин қайтарилиши ёки тегишли ҳисобварақларга ўтказилиши лозим бўлган маблағлар ҳисобга олинади.
Ташкилотнинг ихтиёрига вақтинчалик тушган суммалар 114 «Бюджет ташкилотининг вақтинча ихтиёрида бўладиган маблағлар» субсчётининг дебетида ва 155 «Бюджет ташкилотининг ихтиёрида вақтинча бўладиган маблағлар бўйича ҳисоб-китоблар» субсчётининг кредитида акс эттирилади. Белгиланган шарт учун берилган ёки ўтказиб берилган суммалар 114 «Бюджет ташкилотининг вақтинча ихтиёрида бўладиган маблағлар» субсчётининг кредитида ва 155 «Бюджет ташкилотининг ихтиёрида вақтинча бўладиган маблағлар бўйича ҳисоб-китоблар» субсчётининг дебетида акс эттирилади.
Ушбу суммаларнинг аналитик ҳисоби 292-сон шаклдаги жорий ҳисоблар ва ҳисоб-китоблар дафтарида (карточкасида) олиб борилади.
234. 115 «Валюта ҳисобварағи» субсчётида чет эл валютаси бўйича операцияларнинг ҳисоби олиб борилади. Ушбу субсчётнинг дебет томонида чет эл валюталарининг кирими, кредит томонида эса, чет эл валюталарининг чиқими акс эттирилади.
Ташкилот томонидан бюджет ёки бюджетдан ташқари маблағлар ҳисобидан чет эл валютасини сотиб олишда 115 «Валюта ҳисобварағи» субсчётининг дебети ва 10, 11 счётларнинг тегишли субсчётлари ва бошқа пул маблағларини ҳисобга олувчи субсчётлар кредити бўйича бухгалтерия проводкаси билан расмийлаштирадилар. Аксинча, чет эл валютасини миллий валютага сотишда эса, 10 ва 11 счётларнинг тегишли субсчётлари ва бошқа пул маблағларини ҳисобга олувчи субсчётлар дебети ва 115 «Валюта ҳисобварағи» субсчёт кредити бўйича бухгалтерия проводкаси билан расмийлаштирилади.
Чет эл валютаси бўйича маблағларнинг синтетик ҳисоби 381-сон жамланма қайдномада (3-мемориал ордерда), аналитик ҳисоби 292-сон шаклдаги жорий ҳисоблар ва ҳисоб-китоблар дафтарида (карточкасида) чет эл валютаси турлари бўйича алоҳида ҳолда юритилади.
235. 119 «Бошқа ҳисобварақлардаги пул маблағлари» субсчётида ташкилотларнинг ҳисобварақларига давлат ижтимоий суғуртаси бўйича харажатларни тўлаш учун Пенсия жамғармасининг ҳудудий бўлинмаларидан кирим қилинган маблағлар ва бошқа пул маблағлари ҳисобга олинади.
Ушбу маблағларнинг келиб тушиши 119 «Бошқа ҳисобварақлардаги пул маблағлари» субсчётининг дебетида ва тегишли субсчётларнинг кредитида акс эттирилади, харажати эса, 119 «Бошқа ҳисобварақлардаги пул маблағлари» субсчётининг кредитида ва 12 ёки 15 счётларнинг тегишли субсчётлари дебетида акс эттирилади.
