Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги навоий вилояти юридик техникуми

289-модда. Ашёларнинг ломбардда гаровга қўйилиши
Фуқаролардан шахсий истеъмолга мўлжалланган кўчар мол-мулкни қисқа муддатли кредитларни таъминлаш учун гаровга қабул қилиш ихтисослашган ташкилотлар — лицензияси бўлган ломбардлар томонидан тадбиpкоpлик фаолияти сифатида амалга оширилиши мумкин.
Ломбардда ашёларни гаровга қўйиш ҳақидаги шартнома ломбард томонидан гаров паттаси бериш йўли билан расмийлаштирилади.
Гаровга қўйилаётган ашёлар ломбардга топширилади.
Ломбард гаровга қабул қилинган ашёларни гаровга қабул қилиш пайтида шунга ўхшаш ва шундай сифатли ашёларнинг наpхлаpига мос баҳодаги тўлиқ суммасида ўз ҳисобидан гаровга қўювчи фойдасига суғурталаши шарт.
Ломбард гаровга қўйилган ашёлардан фойдаланишга ва уларни тасарруф этишга ҳақли эмас.
Ломбард ашёларнинг йўқолиши ёки шикастланиши енгиб бўлмас куч оқибатида юз берганлигини исботлай олмаса, гаровга қўйилган ашёларнинг йўқолганлиги ёки шикастланганлиги учун жавобгар бўлади.
Башарти, ломбардда ашёлар гарови билан таъминланган кредит суммаси белгиланган муддатда қайтариб берилмаган тақдирда, ломбард нотариуснинг ижро ёзуви асосида имтиёзли бир ойлик муддат ўтганидан кейин гаровга қўйилган мол-мулкни сотиш учун белгилаб қўйилган тартибда (ушбу Кодекснинг 281-моддаси) ушбу мол-мулкни сотишга ҳақли. Шундан кейин ҳатто гаровга қўйилган мол-мулкни сотишдан тушган сумма талабларни тўлиқ қаноатлантириш учун етарли бўлмаса ҳам, ломбарднинг гаровга қўювчига (қарздорга) талаблари бекор бўлади.
Ломбардлар томонидан фуқароларга уларнинг ашёларини гаровга олиб кредит бериш қоидалари қонунчилик билан белгиланади.
Ломбардда ашёларни гаровга қўйиш тўғрисидаги шаpтноманинг гаровга қўювчининг ҳуқуқларини ушбу Кодекс ёки бошқа қонунлар билан унга бериладиган ҳуқуқларга қараганда чеклаб қўядиган шаpтлаpи ўз-ўзидан ҳақиқий эмас.


33.Шартнома тушунчасига таъриф беринг?
Шартнома икки ёки ундан ортиқ шахснинг фуқаролик ҳуқуқлари ва
бурчларини белгилаш, ўзгартириш ёки бекор қилишга каратилган ўзаро
келишувдир.
Шартнома атамаси уч маънода:
-юридик факт;
-бирон-бир юридик фактга асосланган моддий ёки моддий
манфаатлар туғрисидаги ҳуқуқий муносабат;
-шахслар (фуқаролар ва ташкилотлар) нима тўғрисида ўзаро
келишсалар, шуни акс эзтирувчи, ифодаловчи ҳужжат маъносида
ишлатилади
Икки томонлама битимларнинг ҳаммаси
(олди-сотди, ижара, қарз ва бошқалар) шартнома ҳисобланади. Бир
томонлама битим, масапан, васиятнома шартнома бўла олмайди.
Бинобарин, ҳар қандай шартнома битим дейилса ҳам, аммо ҳар қандай
битимни шартнома деб атаб бўлмайди.
Демак шартнома битимнинг бир кўриииши ҳисобланар экан, унга
нисбатан бигимга оид қоидалар, жумладан, ФКнинг 9-бобидага қоидалар
татбик этилади. Шартномалан келиб чиққан мажбуриятларга, агар қонунларда
бошкача ҳол назарда тутилмаган бўлса, ФКда белгиланган мажбуриятлар
ҳақидаги умумий қоидалар (ФКнинг 234-3 52-моддалари) қўлланилади.