Zbekiston respublikasi a. Navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti

Muammoning o’rganilganlik darajasi
: Tadqiq qilinayotgan 
muammoning mavjud holatini o’rganish umumta’lim maktablarida faoliyat 
ko’rsatayotgan aksariyat musiqa o’qituvchilarining darslarni metodik va 
pedagogik jihatdan to’g’ri tashkil etmayotganliklarini, ayniqsa, musiqa 
darslaridagi eng muhim faoliyat hisoblanmish «musiqa tinglash»ga yetarli 
ahamiyat bermayotganligini ko’rsatdi. Bu o’rinda «Musiqa madaniyati» 
darsini uyushtirishda «Musiqa tinglash» faoliyatida bajariladigan eng muhim 
vazifalar, ya’ni, asarni tahlil qilish orqali o’quvchilarni umummusiqiy va 
nazariy savodxonligini rivojlantirishga oid metodik qo’llanmalarni yo’qligi 
va shu yo’nalishdagi ilmiy-tadqiqotlarni qilinmaganligi ham asosiy sabab 
ekanligini ta’kidlash o’rinlidir. Respublikamizda amalga oshirilayotgan 
ilmiy-tadqiqotlar sirasida musiqa pedagogikasiga oid ishlar asosan estetik 
tarbiya masalalariga bag’ishlangan bo’lib, ularda xalq musiqasi, zamonaviy 
musiqiy janrlar orqali estetik tarbiyalash masalalari taqiq etiladi. Jumladan, 
H.Nurmatov, 
Q.Mamirov, 
N.Tolliboyev, 
A.Sh.Hasanov, 
B.Azimov, 
I.Qudratovning ishlari shular jumlasidandir. D.Soipova, S.Romanova, 

---

6 
Sh.Janaydarov, D.Kamolova, A.R.Bahriyevlarning ishlarida umumta’lim 
maktablarida o’quvchilarni musiqiy nazariy savodxonligini takomillashtirish,
A.N.Mamirdjanovichning nomzodlik dissertasiyasi mazmunida esa oliy-
pedagogik ta’limda garmoniya fanini o’qitishning maktab o’quvchilarida 
musiqiy nazariy bilimlarni shakllantirish muammolari o’rganilgan.
Ushbu ishlar tadqiqot predmeti, maqsad va vazifalari bilan biz 
tomonimizdan tanlangan tadqiqot mavzusidan tubdan farq qiladi. Ushbu 
yo`nalishda ilmiy uslubiy manbalarni yo’qligi, musiqa-pedagogikasi bo’yicha 
qilingan ilmiy tadqiqotlarda mavzuni a’lohida o’rganilmaganligi, biz 
tomonimizdan mavzuni musiqa madaniyati darsalarida musiqa asarlarini 
tinglash va tahlil qilish jarayonida o’quvchilarni musiqa madaniyatini 
shakllantirishning ilmiy, pedagogik, metodik jihatlarini maxsus tadqiq 
etishga qaratilganligi uning dolzarbligini bildiradi.