Ўзбекистон респубикаси

b) Стандартлаштириш бўйича миллий идорлар (NSB) учун
Стандартлаштириш бўйича миллий идорлар (NSB) қуйидагиларни бажариши лозим:

• 
  лойиҳани ва стандартларни миллий тилларга таржима қилиш;
  
• 
  ISO/TC 176 қумитасида лойиҳани муҳокама қилиш, қизиқувчи томонлар қаерда кўрсатилса, ISO га шарҳ/овоз учун жўнатиш;
  
• 
  миллий стандарт сифатида нашр этиш;
  
• 
  стандарт тўғрисида қизиқувчи томонларни хабардор қилиш учун асосий моҳиятини тақдим этиш;
  
• 
  ходимларни ўқитиш ва тушунтириш.
  

c) Сертификатлаштириш идоралари учун
Сертификатлаштириш идоралари қуйидагиларни бажариши лозим:

• 
  аудиторларни қайта тайёрлаш;
  
• 
  қоидаларга мувофиқ ўтишни бошқариш ва янги стандартга мувофиқ баҳолаш ва сертификатлаш процедурасини ишлаб чиқиш:
  

• 
  лойиҳа бўйича сертификатлаш йўқ;
  
• 
  ISO 9001:1994 бўйича сертификатлаш йўқ, агарда янги стандарт нашр этилган бўлса;
  

• 
  сертификатлаштириш идораси сертификатлаштиришни ҳоҳловчи ташкилотларни хабардор қилиши лозим;
  
• 
  сертификатлаштириш идораси янги стандартга мувофиқ ўзини аккредитациядан ўтказишга тайёргарлик кўриши лозим.
  

d) Аккредитлаш идоралари учун
Аккредитлаш идоралари қуйидагиларни бажариши лозим:

• 
  янги стандартга мувофиқ сертификатлаш идораларини баҳолаш учун экспертларни ўқитиши;
  
• 
  сертификатлаштириш идораларини қайта баҳолаш ва қайта аккредитлаштириш;
  
• 
  қоидаларга мувофиқ аккредитлаштириш идоралари берган сертификатларнинг юридик кучга эгалигини текшириш:
  

• 
  янги стандарт нашр этилган санадан сўнг максимум 36 ой давомида сертификатлар амалга эгадир;
  

• 
  сертификатлаштириш идоралари учун ISO/IEC Қўлланмаси ўзгаришсиз қолади.
  

Сифатни бошқариш бўйича стандартларни қайта кўриб чиқиш уч босқичда амалга оширилди: 1994 йил, 2000 йил ва 2008 йилларда ISO 9000 серияли стандартлари 1987 йилда қабул қилинган шакл ўзгартирилди ва мазмунан қайта нашр қилинди.
Ҳозирги кунда ISO 9000:2008 серияли стандартларининг учинчи таҳрири қуйидаги стандартлардан иборат (4.6-расм):
ISO 9000:2005 – Сифат менеджменти тизими. Асосий қоидалар ваатамалар;
ISO 9001:2008 – Сифат менеджменти тизими. Талаблар;
ISO 9004:2008 – Сифат менеджменти тизими. Фаолиятни яхшилаш бўйича тавсиялар.

Шак-шубҳасиз, тузилиши ва таркиби бўйича тўлиқ уйғунлашган ISO 9001 ва ISO 9004 стандартлари муҳим аҳамиятга эга. Стандартлар бундан олдинги версияларда етарли уйғунлашмаган эди.
Туркумга ISO 9001 жорий қилиш ва иқтисодиётда, ҳамда турли саноат соҳаларида уларни қўллаш бўйича тавсия стандартлар ҳам киради. Асосий ва ёрдамчи стандартлар рўйхати 4.1-жадвалда келтирилган. Ушбу жадвалда Ўзбекистон Республикасида юритиладиган айнан ўхшаш меъёрий ҳужжатлар кўрсатилаган.
4.1-жадвал
ISO 9000 туркумли халқаро стандартлар рўйхати.