Ўзбекистон миллий университети ҳузуридаги илмий даражалар берувчи dsc

Адекватлик тамойили. Фольклор санъати вужудга келиши ва 
функционал аҳамиятига кўра, воқеликни бадиий образларда, идеаллашган 
тарзда акс эттириши билан тарихий тараққиѐт тақозосига ва миллий 
маънавий эҳтиѐжлар ривожланиши даражасига мос келади.
Шартлилик тамойили. Фольклор муайян миллатнинг маънавий 
эҳтиѐжларини конкрет персонажлар, бадиий образларида ифодаласа ҳам улар 
маълум даражада, мавҳумлашган бўлади. Зеро, ижтимоий муносабатлар 
глобаллашуви жараѐнида фольклор қаҳрамонларининг муайян миллатга 
мансублиги ҳам, ифодаланиш хусусиятлари ҳам шартли ва нисбийдир.
Нисбий мустақиллик тамойили. Фольклорнинг шахс миллий 
ғурурини шакллантиришда нисбий мустақиллиги, жамият сиѐсий тузумига, 
мафкуралар ҳукмронлигига шартли равишда боғлиқлиги, халқ ижоди доимо 
давлатнинг расмий регламентлаштирувчи сиѐсатидан, мафкурасидан “эркин” 
шаклланиши ва ривожланишини ифодалайди.
Бадиий реаллик тамойили. Замон руҳига мос идеалларни яратишда 
фольклор образлари, муайян тарихий давр бадиий реализми тамойилига кўра 
акс эттирса ҳам, унинг қаҳрамонлари прототиплари ижтимоий ҳаѐтдан 
ажралган, идеаллашган-утопик инъикоси эмас, аксинча, персонажлари 
тарихий тараққиѐт тақозоси бўлиб, миллат характерини ифодалаш усулидир.
Тарихий меросга ворислик тамойили. Фольклорнинг шахс миллий 
ғурурини шакллантириш имконияти ва самарадорлик даражаси, тарихий 
меросини ижодий ўзлаштиришига боғлиқлиги, персонажлари характери 

---

17 
динамик ўзгарувчанлиги ва ижтимоий-сиѐсий муаммоларни ҳал қилиш 
функцияси тарихий жараѐнлар билан генетик боғлиқдир.
Универсаллик тамойили. Жамият тарихий тараққиѐти жараѐнида 
фольклорнинг шахс миллий ғурурига таъсиридаги комплекс-системалилиги, 
педагогик-дидактик функционал универсаллиги, ҳар қандай ижтимоий онг 
шакли ва санъат турлари парадигмалари, роли ўзгариши билан шахс 
маънавий қиѐфасига таъсирини белгилайдиган мезонлари ҳам ўзгармоқда.