Qisqa to'lqinli diatermiya
Davolashning bu usuli to'qima va a'zolarni yuqori chastotali qisqa to'lqin bilan qizdirishga asoslangan.
BTL-6000 Shortwave 400 jihozida hosil bo'ladigan to'lqin to'qimaga imkoni boricha chuqur kiradi — infraqizil nur, issiq vanna yoki kompress bilan qizitgandagidan ko'ra chuqurroq kiradi.
Kimyoterapiya, kimyoviy usul bilan davolash — xavfli oʻsmalarga qarshi taʼsir etish xususiyatiga ega dori vositalari bilan davolash. Bu usul bundan 50 yil avval olimlar tomonidan kashf etilgan; unda azotipritning baʼzi farmakologik moddalari tez oʻsuvchi hujayralarga taʼsir etishi va qon ishlab chiqarish aʼzolarining xavfli oʻsmasida qoʻllash mumkinligi bayon etilgan. Keyinchalik shu asosda K.da qoʻllaniladigan dorilar ishlab chiqarila boshlandi.
K.da qoʻllaniladigan dori vositalari farmakologik xususiyatiga koʻra, jadal oʻsayotgan hujayralarning rivojlanishi va koʻpayishini jilovlash va izdan chiqarish, shuningdek, DNK, RNK yoki tegishli oqsillar sintezini toʻxtatish, yaʼni sitostatik taʼsirga ega. 50 dan ortiq bunday tabiiy va sunʼiy (sintetik) preparatlar: alkillovchilar (embixin, xlorbutin, siklofosfan, ifosfamid, prospidin, sarkolizin va h.k.), antimetabolitlar (metotreksat, ftoruratsil, ftorafur, kapetsitabinkseloda, gemzar va boshqalar), xavfli oʻsmaga qarshi qoʻllaniladigan antibiotiklar (daktinomitsin, rubomitsin, doksorubitsin, adriamitsin, bleomitsin va boshqalar), dorivor oʻsimliklardan ajratib olingan vinblastin, vinkristin, navelbin, taksol, taksoter, topotekan, irinotekan, etopozid va boshqa dorilar hamda gormonlar ishlatiladi.
Qon yaratish aʼzolari va limfa tugunlari xavfli oʻsmasi (gemoblastoz, limfoma) rak (saraton) kasalligining tarqalgan xillarida K. asosiy davolash usuli hisoblanadi. Saraton kasalligining oʻchokli (tarqalmagan) holatlarida keyingi yillarda yangi taʼsirchan preparatlar (taksol, navelbin, gemzar, sisplatin) ishlab chiqarilishi tufayli K. ni kompleks davolash tarkibiga kiritish mumkin, mas, xirurgik usuldan oldin (neoadʼyuvant) yoki undan keyin kasallik tarqalishining oldini olish maqsadida profilaktik (adʼyuvint) K. qoʻllaniladi.
Ayrim xavfli oʻsma kasalliklarida (bachadon xoriokarsinomasi, bolalarda uchraydigan limfoblasteloykoz, limfogranulematoz) K. yaxshi naf berishi va bemor sogʻayib ketishi mumkin.
Ayrim xavfli oʻsmalar (buyrak, meʼda osti bezi raki) kimyoviy dorilarga nisbatan kam sezgirligi sababli K.da qoʻllaniladigan dorining davoli xususiyati tegishli baholash darajadari bilan belgilanadi.
"Biologics" odamlar, hayvonlar yoki mikroorganizmlar kabi tirik organizmlardan olinadigan har qanday tibbiy terapiyani anglatadi. Bu laboratoriyada kimyoviy jarayonlar orqali sintez qilinadigan an'anaviy biologik bo'lmagan farmatsevtik preparatlardan farq qiladi holda tirik mavjudotlarning qismlaridan foydalanish. Ba'zida "biologik terapiya", "biologik terapiya", "biologik preparatlar" va "biofarmatsevtikalar" kabi boshqa so'zlar ham qo'llaniladi. Shuningdek, siz ularni retseptsiz yozilgan nomlari yoki biologik terapiyaning o'ziga xos kichik toifasi (masalan, gen terapiyasi) deb atashlarini eshitishingiz mumkin.
Biologik vositalarning eng qadimgi shakllari ko'p yillar davomida mavjud bo'lib, masalan, 19-yillarda ishlab chiqarilgan vaktsinalarth asr. Insulin boshqa nisbatan erta biologik terapiya edi. Biroq, 1990-yillardan boshlab, bozorda biologik moddalar soni juda ko'payib ketdi. Hozirgi vaqtda biologik terapiyaning ko'plab turlari mavjud bo'lib, ular turli xil saraton kasalliklari va otoimmun kasalliklarni davolash kabi turli xil tibbiy sharoitlarni davolashadi. Har yili ko'proq ishlab chiqiladi va mavjud bo'ladi. Ushbu biologik davolash usullari har xil foyda va potentsial xatarlarga ega.
Do'stlaringiz bilan baham: |