Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги тошкент ахборот технологиялари университети “Маълумотлар узатиш тармоқлари ва тизимлари” кафедраси «маълумотлар узатиш тизимлари ва тармоқлари»

Биринчи, физикавий поғонада
узатиш мухити билан интерфейс амалга 
оширилади ва алоқа линияси бўйича кадрларни битма-бит узатилиши 
бажарилади. 

---

18 
 
4. Маълумотлар узатиш тармоқларига ва хизматларига қўйиладиган 
талаблар 
Аҳолининг янги турдаги хизматларга бўлган талабининг ортиб бориши 
асосида 
маълумотларни 
узатувчи 
замонавий 
юқори 
тезликли 
телекоммуникация тизимларини такомиллаштириш талаб этилади.
Қуйидагиларга асосан алоқа тизимлари ва тармоқларига нисбатан 
бўлган талаб доимий равишда ортиб боради: 
-
фойдаланувчилар сонининг ортиши; 
-
фойдаланувчиларни қизиқтирган хизмат турлари сонининг ортиши; 
-
хизмат кўрсатиш сифатига бўлган талабнинг ортиши (қабул 
қилинадиган ахборотларнинг ишончлилигини, етказилиш вақти ва 
махфийлигига бўлган талаб асосий ҳисобланади). 
Шу билан бир қаторда маълумотларни узатувчи юқори тезликли 
тизимларга қўйиладиган талаблар қуйидагилардан иборат: 
-
узатилаётган ахборотнинг тўғрилилиги, аниқлиги; 
-
тезлик; 
-
ишончлилик; 
-
ахборот хавфсизлиги. 
Узатиш тизимларига бўлган асосий талаб – юқори аниқликдир. 
Халқаро Электралоқа Иттифоқи (ХЭАИ) (МСЭ-Т) томонидан ўрнатилган 
меъёрга асосан, битта белгини узатишдаги хатолик эхтимоллиги: 
-
маълумотларни узатиш учун - 10
-6
; 
-
телеграф алоқаси учун 3 · 10
-5
дан ошмаслиги лозим. 
Лекин ўтказгичли узатиш тизимларидаги ТЧ каналларда ва реал 
телеграф каналларида бу кўрсаткич ўртача 10
-3
– 10
-4
ни, радиоканалларда эса 
янада кўпроқ бўлган 10
-3
– 10
-2
қийматни ташкил этади. Шунинг учун узатиш 
аниқлилигини 2 – 3 маротаба ошириш зарурияти туғилади.
Назорат саволлари