бунда: ( 4 i Қ1) – ҳар 200 ўққа тормоз бошмоқлари миқдори;
1.2.4. ушбу формулалар бўйича ҳисобланган маҳкамланиш меъёрлари станция техникавий-бошқарув актида кўрсатилади.
Тормоз бошмоқларининг зарурий миқдори ДАТК томонидан тасдиқланган маҳкамланиш меъёрларини ҳисоблашнинг автоматик тизимларидан фойдаланиб аниқланиши мумкин.
2. Каср қиймат ҳосил бўлса, тормоз бошмоқлари сони каттароқ бутун сонгача яхлитланади.
Мисоллар:
а) 80 та ўқли вагонлар гуруҳини 0,0025 нишабликда, бошмоқларни бўш (ёки ўқига юкламаси номаълум) вагонлар остига қўйилиб маҳкамлаганда:
80 ( 2,5 х 4 Қ 1) ────────── қ 4,4 ≈ 5 дона тормоз бошмоғи зарур бўлади; 200
худди ўша вагонлар гуруҳини ўқига юкламаси камида 15 тонна (агар гуруҳда бундай вагонлар бўлмаса, ушбу гуруҳ учун ўқига энг катта юклама) бўлган вагонлар остига тормоз бошмоқларини қўйилиб маҳкамлаганда:
80 ( 2,5 х 1,5 Қ 1) ────────── қ 1,9 ≈ 2 дона тормоз бошмоғи зарур бўлади; 200
б) 240 та ўқли кўмир маршрутини ёки бўш вагонлар таркибини 0,0015 нишабликда маҳкамлаш учун:
240 (1,5 х 1,5 Қ 1) ─────────── қ 3,9≈ 4 дона тормоз бошмоғи зарур бўлади; 200
в) 72 та ўқли (18 та вагон) йўловчи поезди таркибини 0,003 нишабликда маҳкамлаш учун:
72 (3 х 1,5 Қ 1) ─────────── қ 1,98≈ 2 дона тормоз бошмоғи зарур бўлади; 200
3. Рельсларнинг сатҳини мой кучли қоплаган станция йўлларида (суюқ юкларни ортиш, цистерналарни тозалаш ва ювиш ва ҳ.з. йўлларида) ушбу илованинг 1 пунктида кўрсатилган маҳкамлаш меъёрлари 1,5 марта оширилади.
4. Профили синиқ йўлларда йўлнинг тўлиқ узунлиги чегарасида жойлашган поездлар таркиби ёки вагонлар гуруҳини маҳкамлаш меъёрлари профилнинг ўрта қиймати бўйича ҳисобланади. Йўлларнинг алоҳида қисмларида қолдирилаётган вагонлар тормоз бошмоқлари билан ушбу қисмнинг хақиқий нишаблик қийматига мос меъёрлар бўйича махкамланиши лозим.
5. Юк тушириш учун қўйилган вагонлар гуруҳини тормоз бошмоқларини энг охирида юки туширилиши лозим бўлган вагонлар остита қўйиб маҳкамланади ёки уларни маҳкамлаш меъёри ушбу илованинг 1.2.3 пунктига мувофиқ ҳисобланиши керак.
6. Тормоз бошмоқлари соз бўлиб, таркибнинг турли ўқлари остига бошмоқ таглигининг учи ғилдирак гардишига тегадиган қилиб қўйилиши лозим. Мунтазам равишда тормоз бошмоқлари қўйиладиган жойларда қиров тушганда, муз қоплаганда ва шу каби ҳолатларда ишлатиладиган қумли қутилар ўрнатилиши лозим. Маҳкамлашда иккита ёки кўпроқ бошмоқ қўйилса, уларни вагоннинг битта ўқиостига қўйиш мумкин эмас.
Таглигини муз ёки мой қоплаган бошмоқларни вагонларни маҳкамлаш учун ишлатиш тақиқлаланади.
7. Қия йўлларда бошмоқлар нишаб томондан қўйилади. Қиялиги 0,0005 дан 0,001 гача бўлган нишабларда бўш вагонлар қўшимча равишда нишабга қарама-қарши томондан қўйиладиган яна битта тормоз бошмоғи билан маҳкамланади.
8. Тормоз бошмоғи маҳкамланаётган гуруҳ кетиб қолиш эҳтимоли бўлган томондан энг четги бўлмаган вагон остита қўйиладиган бўлса, қўшимча равишда ушбу вагон билан гуруҳдаги бошқа вагонларнинг уланиш ишончлилиги текшириб кўрилиши керак.
9. Вагонларнинг эҳтимолдаги кетиб қолиш йўналиши томонга эсаётган кучли шамолда (15 м/с дан ортиқ), ушбу илованинг 1 пунктига мувофиқ ҳисоблаб топилган маҳкамлаш меъёри (маҳкамланаётган гуруҳнинг ҳар 200 ўқига мос) вагонлар ғилдираги остига қўшимча 3 та, ўта кучли шамол (довул) да эса, еттита тормоз бошмоғини қўйиш билан оширилади.
10. Моторвагон поездлари, фойдаланилмайдиган ҳолатдаги локомотивлар, фавқулотда ҳолларда эса бошқа ҳаракат таркибини маҳкамлашда тормоз бошмоқлари етарли бўлмаганда, таркибнинг қўл тормозлари қуйидаги ҳисобда қўлланиши мумкин: 5 та тормоз ўқи 1 дона бошмоқни ўрнини босади.
Горизонтал ёки нишаблиги 0,0005 дан кам йўлларда тиркалган ҳаракат таркибининг исталган қисмида битта вагон (локомтив) нинг қўл тормозини иккала томондан қўйиладиган тормоз бошмоқлари ўрнига ишлатиш рухсат этилади.
