Ózbekistan respublikasi joqari va orta arnawli bilimlendiriw ministirligi berdaq atindaĝi qaraqalpaq mámleketlik universiteti

Tómendegiler qosımsha etip rásmiylestiriledi:

• 
  ólshewlerdiń nátiyjeleriniEHM de islep shıǵıw programması ;
  
• 
  salıstırıw qateligigsh esaplaw usılıyati;
  
• 
  ólshewler iatijalarini protokolın jazıw forması ;
  
• 
  ólshew qurallarnni salıstırıw iatijalarini gúwalıqtaǵı mazmunı hám jaznsh tártibi (gúwalıqǵa ólshewler nátiyjelerin jazıw qosımshasni forması ol jaǵdayda keltiriletuǵın maǵlıwmatlardıń kólemi kórsetilib dúziledi);
  
• 
  ólshew nátiyjelerin islep shıǵıw boyınsha esaplaw mısalları esaplı shamalardı kesteleri, baylanısıw grafikları hám h. k.;
  
• 
  atamalardı túsinikleri;
  
• 
  salıstırıw usılıyatini parametrlerine (salıstırıwdı eń úlken kerek qateligine, tekseriw joizligiga, salıstırılatuǵın belgiler sanına ) qoyılatuǵın talaplardı tiykarlash:
  
• 
  járdemshi apparatlar hám salıstırıw úskeneleripi texnikalıq tariypleri;
  
• 
  salıstırılatuǵın, úlgili hám járdemshi qurallar boyınsha kerek bolǵan qosımsha maǵlıwmatlar ;
  
• 
  salıstırıw belgisin túsiriw usılları tuwrısında qosımsha arnawlı kórsetpeler;
  

—qiyoslashda qátelerdi istisno etiwge járdem beretuǵın hám salıstırıw islerdi ónimliligin asıratuǵın basqa talaplar.
Ólshew qurallarına bolǵan texnikalıq talaplar.
Eger bir túrdegi ólshew qurallarına bolǵan texnikalıq talaplar (texnikalıq shártler) dıń mámleket standartı ámeldegi bolsa hám tekseriw quralların ceriyali islep shıǵarılıwı támiyinlengen bolsa, bunday ólshew quralları ushın Tekseriwler metodikasınıń Mámleket standartı islep shıǵıladı. Ceriyali islep shiǵarılatuǵın yamasa partiyalap import etiletuǵın hám tekseriw quralları menen támiyinlengen ólshew quralları ushın O'zstandartning tekseriw boyınsha metodikalıq (stilistik) kórsetpesi islep shıǵıladı
Mámleket sınaqı qabılına usınıs etilgen jańa ólshew quralları ushın tekseriw boyınsha metrologiya institutlarınıń stilistik kórsetpesi islep shıǵıladı hám mámleket metrologiya xızmetlerin kórsetiw shólkemleri yamasa keńselerinde sınaqtan ótkerilgennen keyin tekseriw boyınsha O'zstandartning stilistik kórsetpeleri yamasa mámleket standartların islep shıǵıw ushın tiykar bolıp xızmet etedi.
Standartlastırılmaǵan, tar tarawǵa mólsherlengen, bir ret islep shıǵılǵan ólshew quralların mekemelik tekseriwden ótkeriw ushın O'zstandartning mámleket standartları hám stilistik kórsetpeleri bolmaǵanda, óndiriwshiler bul ólshew quralların tekseriw boyınsha stilistik kórsetpe dúziwleri kerek. Bul kórsetpe óndiriwshi kárxananıń bas metrologi tárepinen tastıyıqlanadi.
Bir fizikalıq shamanı ólshewge mólsherlengen yamasa barlıq diapazonda isletilbeytuǵın kombinirlashgan hám kóp diapazonlı ólshew quralların udayı tákirarlanatuǵın tekseriw kárxananıń bas metrologi sheshimine kóre tek isletiletuǵın diapazonlardagina ámelge asırılıwı múmkin. Bunday jaǵdaylarda ólshew quralına qollanıw salasın belgilep beretuǵın jazıw osiladi. Bunday jazıw pasport hám tekseriw haqqındaǵı gúwalıqǵa da ámelge asırılǵan bolıwı kerek.
Tek ǵana, fizikalıq shamalardıń ózgeriwin, olardı normalastırıstırılmaǵan anıqlıq menen sapa boyınsha bahalaw ushın xızmet etiwshi ólshew quralları, yaǵnıy indikatorlar, sonıń menen birge oqıw maqsetlerinde qollanılatuǵın ólshew quralları tekseriwden ótkerilmaydi. Olardıń sazlıǵın baqlaw mekeme xızmeti tárepinen ámelge asıriladı. Bunday ólshew qurallarına kórinetuǵın etip, “I” (indikator) yamasa “U” (oqıw (uchebniy)) belgileri qóyıladı.
Úlgili ólshew quralların jaratıw hám attestatlash (salıstırıw ) ga qoyılatuǵın ulıwma talaplar.
Úlgili retinde qóllawǵa mólsherlengen ólshew quralların metrologik attestatsiyalashni:

• 
  paydalanıwǵa kirgiziwden aldın ;
  
• 
  remonttan keyin;
  
• 
  paydalanıw processinde razryad ózgeriwi zárúr bolǵanda ótkerediler.
  

Úlgili ólshew quralları retinde paydalanıw ushın mólsherlengende Mámleket metrologik attestatsiyasidan ótkeriledi:

• 
  mámleket metrologik xızmeti keńselerinde;
  
• 
  dáslepki retinde qóllawǵa mólsherlengen ólshew qurallarına yuridikalıq shaxslar metrologik xızmetlerde;
  
• 
  ólshew quralların ásbapsozlik kárxanalarında, sonıń menen birge shet shólkemler ushın ólshew quralları remontın orınlawshı kárxanalarda dárejelashda úlgili retinde qóllawǵa mólsherlengen ólshew qurallarına kerek bolıp tabıladı.