Ӛзбекистан Республикасы жоқары ҳәм орта арнаўлы билим министрлиги Қарақалпақ мәмлекетлик университети

 
21.3 Магнезиал байланыстырыўшылар тийкарындағы буйымлар 
Магний хлорид еритпесинде қарылған, каустик магнезит ямаса доломит тийкарында 
алынған магнезиал байланыстырыўшылар органикалық толтырғышлар менен араластырып 
қотирилғанда органоминерал буйымлар пайда болады. Магнезиал байланыстырыўшылар 
органикалық толтырғышлар менен пухта биригеди ҳәм оларды шириўден сақлайды. 

---

148 
Магнезиал байланыстырыўшылар тийкарында ксилолит ҳәм фибролит буйымлары 
таярланады. 
Ксилолит
магнезиал байланыстырыўшыныӊ магний хлорид еритпесиндеги араласпа 
менен ағаш кепеклерди араластырып қатыўы нәтийжесинде пайда болатуғын жасалма 
композицион материал есапланады. Ксилолит қурамына қәсийетлерин жақсылаў ушын талк, 
асбест, кварц, қум ҳәм бояўлар киритиледи. 
Ксилолиттиң орташа тығызлығы 1000-1200 кг

м
3
, қысылыўға беккемлиги 30-40 МПа, 
ыссылық ӛткизиўшеӊлик коэффициенти орташа 0,3 Вт

(м
0.
С). 
Ксилолит тийкарында чоксыз поллар таярланады. Ксилолит араласпасы тиккелей 
ислетилетуғын орында таярланады ҳәм алдыннан пайда етилген тийкарға жатқызылады, 
тегисленеди ҳәм титиретиў усылында тығызластырылады. Ксилолит поллар ыссылық ҳәм 
даўысты жутады, желиниў ҳәм динамикалық күшлениўлерге қарсылық кӛрсетеди. Олар ығал 
ҳәм суўлы орталықлар ҳәм сол сыяқлы имаратларда ислетиледи. 
Ксилолитден пресслеў технологиясы тийкарында квадрат ҳәм алты мүйешли 
плиткалар, терезе токчалары ҳәм басқа ораўшы буйымлар таярлаў мүмкин. Ксилолит 
буйымлар бети мрамор, малахит ҳәм басқа манзарали қатламлар пайда етиў ушын боялады. 
Фибролит
магнезиал байланыстырыўшылар ағаш пайрахаси (ямаса жүннен) 
араласпасын қәлиплеп, қатырып алынған ыссылық изоляциясы материалы есапланады. 
Фибролит плиталары имаратлардың дийўал, аралық бастырмалары, пол асты бӛлегин ыссы-
суўықдан изоляциялаў ҳәм пердедийўаллар тиклеў ушын ислетиледи. Фибролиттиң 
тийкарғы қәсийетлери ҳәм ислетилиў тараўлары 14 бабта толық берилген.