Ózbekistan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilim beriw ministrligi

İzertlew teması boyınsha ádebiyatlarǵa sholıw.  

---

6 

Qaraqalpaq  tiliniń  leksikasınıń  semasiologiyası  (semantikanıń  bir  bólimi, 

ya

ǵnıy,  sózlerdiń  hám  sóz  dizbekleriniń  mánilik  jaqtan  ózgeriwin  úyrenetuǵın 

bólim),  sostavı,  olardıń  xarakteristikası,  qollanıw  órisi,  stillik  ózgesheligi, 

frazeologizmleri,  sózlikleri  talqıǵa  tartılǵan  bir  qansha  miynetler  bar. 

E.Berdimuratovtıń  «Házirgi  zaman  qaraqalpaq  tiliniń  leksikologiyası»  (1968) 

kitabı  bul  másele  boyınsha  qaraqalpaq  til  biliminde  dáslepki  qádem  boldı.  Usı 

avtordıń  «Ádebiy tildiń  funkcionallıq stilleriniń  rawajlanıwı  menen  qarakalpaq 

leksikasınıń 

rawajlanıwı» 

(1973) 

monografiyası, 

A.Bekbergenovtıń 

«Qaraqalpaq  tiliniń  stilistikası»  (1990)  broshyurası,  M.Ayımbetovtıń 

«Qaraqalpaq 

publicistikalıq 

tekstiniń 

leksikası 

hám 

morfologiyasın 

lingvostatistikalıq  analizlew  tájiriybesi»  (1991),  Q.Maqsetovtıń  «Qaraqalpaq 

qaharmanlıq  dástanları  poetikası»,  A.Krasovtıń  «Lirikalıq  xalıq  qosıqlarınıń 

poetikası»  (rus  tilinde),    A.Vasilovskiydiń  «Roza  gúl  poetikasi»  (rus  tilinde) 

miynetleri  baspadan  shıqqan.Sonday-aq,  Q.Bekbergenov  ilimiy  stil,  al 

B.Yusupova  kórkem-ádebiyat  stili  máselelerin  karap  shıqtı  hám    kandidatlıq 

dissertaciyaların jaqladı. 

1983-jılı 

jarıq  kórgen  D.Nasırovtıń,  O.Dospanovtıń,  E.Saytovtıń 

«Qaraqalpaq xalıq shayırlarınıń tili» kitapshası qaraqalpaq tiliniń leksikalıq hám 

stillik  ózgesheliklerin  konkret  shayırlar  dóretpeleri  mısalında  qarap  shıqqan 

birinshi  miynet  dese  boladı.  T.Masharipovanıń    «Publicistika  teoriyasınıń  bir 

pútin  koncepciyası:  ilimiy-metodikalıq  analiz  (Qaraqalpaqstan  baspasózi 

materialları  mısalında)»    (2016)  monografiyasında  publicistikalıq  stildiń  basqa 

da kletkalıq túsinikleri,  yaǵnıy, fundamental máseleleri menen bir qatarda onıń 

janrları, stili hám til máseleleri boyınsha da qunlı pikirler bildirgen. 

Tańlanǵan  temanı  úyreniwde  Ózbekstan  Respublikası  Prezidenti 

Sh.M.Mirziyoevtıń  miynetleri  jaqınnan  járdem  berdi.  Kórnekli  rus  filologları 

G.Ya.Solgonik, 

P.S.Karasev, 

V.V.Vinogradov, 

L.G.Kayda, 

V.M.Jirmunskiylerdiń 

miynetlerinen  paydalandıq.  Qaraqalpaq  alımları 

E.Berdimuratovtıń, A.Bekbergenovtıń, T.Masharipovanıń til, stil, publicistikalıq 

stil u

ǵımları haqqındaǵı oy-pikirleri de bizge tayanısh boldı. 

---

7