‘zbekist0n respubukasi oliy уа ‘rta maxsus ta’lim vazirligi a. Razzoqov, sh. Tashmatov, N. ‘R m 0N 0y iqtisodiy ta’limotlar tarixi

«xarajat - chiqarish»
modeli nomi bilan ma’lum. 1973- 
yilda Nobel mukofoti laureati bo‘lgan V.Leontev (1906-1999) metodi 
iqtisodiyotda bir mahsulotning boshqa turdagi mahsulot bilan 
to‘ldirilishi jarayonlarini tadqiq qilishga yo'naltirilgan.
V.Qobulov asos solgan ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlami algoritmlash 
bo'yicha maxsus yo‘nalish ham katta ilmiy va amaliy ahamiyatga ega.
Qisqacha xulosalar
Eng so'nggi davrdagi iqtisodiy ta’limotlarda neoklassik sintez yetakchi 
bo'lib qoldi, bu yangi yo‘nalish, odatda, amerikalik P.Samuelson va 
uning «Ekonomiks» kitobidagi g‘oyalar bilavn bog'liq. Shuni ham 
ta’kidlab o‘tish kerakki, bu kitobning boshqa mualliflar tomonidan 
chiqarilgan variantlari mavjud bo'lib, ularda ham aynan shu masalalar 
tahlil etiladi. Yangi qarashdagi o‘ziga xos asosiy xususiyat shuki, unda 
awalgi davrda paydo bo‘lgan iqtisodiy g'oya, nazariya va ta’limotlar 
har tomonlama o‘rganilib, ulaming barchasidagi ratsional fikrlar 
jamlanadi. Bunda asosiy maqsad «foyda maksimumga erishganda, optimal 
hajm qancha bo'lishi kerakligi» tahlil etiladi.
Buni boshqacha talqin etiladigan bo‘linsa, «cheklangan resurslardan 
foydalanib, doimo о‘sib boruvchi ehtiyojlami to‘laroq qondirish» 
masalasi ko‘rib chiqiladi.
Neoklassik sintezda keynschilik, neoklassik, neoliberal g‘oyalaming 
ijodiy qorishmasidan foydalaniladi. Ayniqsa, iqtisodiyotga ekonometrika

---

uslublari tobora chuqur kirib boimoqda. Ekonometrika uslublari barcha 
iqtisodiy ta’Iimot yo'nalishlari tomonidan amaliyotda keng qo'llanil- 
moqda. Bu borada Respublikamizda ham yaxshi tajriba to'plangan.
Asosiy tushuncha va iboralar
Neoklassik sintez, Samuelson, inqirozsiz iqtisodiy sikl, Nobel 
mukofoti laureatlari, «Ekonomiks», cheklangan resurs, o‘sib boruvchi 
iste’mol, Ekonometrika evolutsiyasi.