‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi y. Masharipov sport psixologiyasi



Download 7,57 Mb.
Pdf ko'rish
bet105/167
Sana20.09.2021
Hajmi7,57 Mb.
#179565
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   167
Bog'liq
18sportpsixologiyasipdf

Sotsiogramma
^
  —  o‘g‘il  bolalar

I  —  qizlar 
 
J.—  tanlovga  yo'naltirilgan
Ba'zi jamoalarda  o ‘zaro  munosabatlarda to ‘qnashuv yoki  arzimagan 
sabablarga  ko‘ra  nizo  chiqarishga  moyil  sportchilarni  aniqlash  muhim 
hisoblanadi.  Hozirgi  kunda  sport  faoliyatida  sportchilaming  o ‘zaro 
m unosabatlarida  ziddiyat,  to ‘qnashish  holatlarining  paydo  boMish 
mexanizmlarini  o ‘rganishda  K.  Tomas  tom onidan  ishlab  chiqilgan 
testdan  foydalanish  mumkin.  K.  Tomas  sport  jamoalaridagi  o'zaro 
n iz o larn in g   asosiy  sab ab larin i  an iqlab,  uni  « K oo peratsiya»  
(«Hamkorlik»)  nomi  bilan  yuritdi.
www.ziyouz.com kutubxonasi


«Kooperatsiya»,  ya’ni  «Hamkorlik»  sport  jamoalarida  birgalikda 
hamjihat  bo'lib  ishni  tashkil  qilish  shaklidir.  Sportchining  boshqa  bir 
sportchiga  qiziqish  bilan  qarashi,  uning  faoliyatiga  diqqat  bilan e'tib o r 
berishi,  nizolarga qo'shilishi,  o'zining xatti-harakatlari va yurish-turishi 
bilan boshqalarni  o'ziga jalb qilishi,  o'z so'zida turib olish bilan bog'liq 
bo'lgan  hissiyotlarni,  ruhiy  holatlarni  aniqlab,  tahlil  qilib,  jamoadagi 
o'zaro  munosabatlarni  «Hamkorlik»  asosida  hamjihatlik  bilan  tashkil 
etib,  sportchidagi  salbiy  qusurlarni,  nuqsonlarni  yo'qotish  K.  Tomas 
testlarining  tub  m ohiyatini  tashkil  etadi.  K.  Tomas  «Hamkorlik» 
jamoadagi  nizolami  quyidagi  holatlarga  ajratib  o'rganadi  va  nizolam i 
bartaraf etadi  deb  hisoblaydi:
1.  Raqobat  —  sport  mashqlari,  asosan,  musobaqalarda  boshqalarga 
zarar  yetkazmasdan  o 'z  maqsadiga  erishish.
2.  Moslashish  —  raqobatchilikdan  cheklanish,  boshqalar  maqsadini 
o 'z  maqsadidan  ustun  qo'yish, jonini  qurbon qilib bo'lsa-da,  g'alabaga 
erishish.
3.  Murosaga  kelish  — qiyin  sharoitlarda  ham  bir-biriga  yon  bosish.
4.  O'zini  chetga  olish  — jam oa sportchilari bilan  hamjihat  bo'lm ay, 
jamoa  manfaatlariga  qiziqmay,  yuqori  ko'rsatkichlarga  erisha  olmay, 
g'alabaga  noumid  bo'lib, jam oadan  o'zini  chetga  olib  yurish.
5.  Hamkorlikda  ishlash  —  har  qanday  vaziyatlarda  ham  bir-biriga 
zid  bo'lgan  ikkala  tom on  sportchilari  bilan  murosaga  kelish.
www.ziyouz.com kutubxonasi


К. Tomasning fikricha,  to'qnashuvdan o'zini chetga olish  har ikkala 
tomonga  ham  mag'lubiyat  keltiradi.  Raqobat,  moslashish  yoki  m uro­
saga  kelish  holatlarida  bir  ishtirokchi  yutadi,  ikkinchisi  esa  yutqazadi 
yoxud  ikkalasi  ham  yutqazadi.  Faqat  hamkorlikkina  ikkala  tomonga 
ham  g'alaba  keltirishi  mumkin.
M usobaqa  jarayonida  sport  faoliyati  sam aradorligining  sifat 
ko'rsatkichlari  ko'p  jihatdan  murabbiy  bilan  sportchilaming  o'zaro 
m unosabatlariga  b og'liq  bo 'lad i.  Jam oani  m ustahkam   jam oaga 
aylantirish  uchun  quyidagi  muammolar  yechimiga  e ’tiborni  qaratish 
lozim: 
1
)   musobaqa  jarayonida  m urabbiy  bilan  sportchi  o'zaro 
munosabatlarining psixologik mazmunini bilish; 
2
)  sportchi murabbiy bilan 
o ‘zaro  muloqot  va  munosabat  to'g'risida  amaliy  bilimlarni  egallashi, 
malaka  va  ko'nikmalarga  ega  bo'lishi,  ayrim  holatlarda  esa  и  o'zini 
murabbiyning  о 'rniga  qo 'yib  ko 'rishi ham  kerak;  3)  murabbiylar о 'zaro 
munosabat to 'g'risida ijtimoiy va psixologik treninglar о 'tkazish  malakasini 
egallagan  bo'lishi shart.  Buning  uchun biz  murabbiy bilan  sportchining 
h ar  xil  sh a ro itd a ,  ju m la d a n , 
m usobaqa  paytidagi 
o 'z a ro  
munosabatlarining  turlicha  ruhiy  holatlar  tizimini  tahlil  qilamiz:

Download 7,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   167




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish