‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

170. Sedent 
deb, majburiyat m unosabatlarida ishtirok etuvchi sobiq 
kreditorga aytiladi.
171. Qaytarma (regress) majburiyat 
deb, bir taraf ikkinchi taraf uchun uchinchi 
shaxs oldida bajargan majburiyatni qaytarish to‘g‘risida talab qila olish huquqiga 
aytiladi.
172. Majburiyatlarni bajarish 
deb, qarzdor tomonidan kreditor talabiga 
muvofiq, muayyan bir harakatning qilinishi yoki harakatdan saqlanish tushu- 
niladi.
Majburiyatlarni lozim darajada bajarish tamoyili deganda, majburiyatlar 
qo‘yilgan talablarga to‘liq javob beradigan darajada, bekamu ko‘st va belgilangan 
muddatda bajarilishi nazarda tutiladi.
173. Majburiyatlar kelishilgan va taraflar uchun maqbul usulda bajarilish
tamoyilidir. 
Majburiyatni bajarish usuli, agar bu usul majburiyatning mohiyati 
anglashilmasa va qonun bilan belgilab qo‘yilgan b o ‘lmasa, shartnom ada 
ko‘rsatilgan bo‘lishi kerak.
Majburiyatlarning aniq bajarilishi tamoyili - shartnom ada ko‘rsatilgan 
harakatning aynan o‘zi bajarilishining, topshirilishi lozim bo‘lgan narsaning 
(mahsulotning) asl holatida topshirilishini bildiradi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Moddiy narsalar (ashyolar, pullar), ishlar va xizmatlar, shuningdek, ijodiy 
mehnat natijalari (yaratilgan asarlar), umuman, nimaning barpo etilishi yoki 
topshirilishi to ‘g‘risida majburiyat belgilansa, u bajarish predmeti bo‘ladi.
Muqobil va fakultativ majburiyatlar. Qarzdor ikki yoki bir necha harakatlar- 
dan birini qilishga majbur bo‘lishi muqobil majburiyat hisoblanadi.
Fakultativ majburiyat deb, asosan, qarzdor muayyan bir harakatni qilishga 
majbur bo‘lib, shu bilan birga mazkur majburiyatda nazarda tutilgan harakat 
o ‘rniga boshqa bir harakatni qilish huquqini o ‘zida saqlab qolishga aytiladi.