‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

27. Fuqarolik-huquqiy munosabat deb, 
yuridik jihatdan teng bo‘lgan shaxslar 
o‘rtasida bo‘ladigan va fuqarolik-huquqiy normalar bilan tartibga solinadigan 
ijtimoiy munosabatga aytiladi.
28. Fuqarolik huquqiy munosabat elementlari 
- huquqiy m unosabat 
subyektlari, obyektlari va mazmuni.
29. Fuqarolik-huquqiy munosabat subyektlari 
- fuqarolar, yuridik shaxslar 
va davlat.
30. Fuqarolik-huquqiy munosabatning mazmunini 
shu m unosabatda 
qatnashuvchi shaxslarning subyektiv huquqlari va burchlari tashkil etadi.
3 1. Subyektiv huquq d eyilganda, 
muayyan huquqiy m u n o sab atd a 
qatnashuvchi shaxsga tegishli huquq tushuniladi.
32. Majburiyatning mohiyati shundaki, 
bunda huquqiy tartibning talabi 
bo‘yicha uni o ‘z zimmasiga olgan shaxs m a’lum harakatlarni qilishga yoki 
harakatlarni qilishdan saqlanishga majbur bo‘ladi.
33. Pozitiv fuqarolik-huquqiy majburiyatlar 
deyilganda: shaxsdan muayyan 
harakat qilishni talab etadigan majburiyatlar tushuniladi.
34. N egativ majburiyat deb 
shaxsni muayyan harakatlarni qilishdan 
saqlanishni talab etadigan majburiyatlarga ataladi.
35. Fuqarolik-huquqiy munosabatning obyekti deb, 
fuqarolik-huquqiy 
munosabatda qatnashuvchi shaxslarning harakatlari qaratilgan hamda subyektiv 
huquqlari va majburiyatlari belgilangan moddiy va nomoddiy n e ’m atlarga 
aytiladi.
36. Mulkiy xarakterdagi munosabatlar deyilganda, 
muayyan iqtisodiy 
mazmunga ega bo‘lgan ijtimoiy m unosabatlar, masalan, mulk yuzasidan 
belgilanadigan, mulkni sotish, ijaraga qo‘yish va boshqacha shaklda qo‘ldan 
qo‘lga o‘tkazish, umuman, mulkiy muomala bilan bog‘liq huquqiy munosabatlar 
anglashiladi.
37. Mulkiy xarakterda bo4lmagan shaxsiy huquqiy munosabatlar 
shaxs 
(fuqarolar va yuridik shaxslar)ning o ‘zi bilan bevosita bog‘liq bo ‘lgan, o ‘z 
sohibidan begonalashtirilishi va birovga o ‘tkazilishi mumkin bo‘lmagan shaxsiy 
huquqlar, chunonchi, shaxsning mualliflik nomi, qadr-qimmati va boshqa shaxsiy 
manfaatlari bilan bog‘liq bo‘lgan huquqlardan iborat.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---