‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

asoslangan, mustaqil manfaatlarga ega bo‘lgan sheriklarning o‘rtasida
milliy chegaralar doirasidan tashqari chiquvchi kooperatsion hamkorlik
faoliyati tushuniladi»1. N. Voznesenskiy alohida hamkorlik shakli sifatida
qo‘shma korxonaning mohiyati «turli mamlakatlarga mansub bo‘lgan
shaxslar yoki korxonalarni kapitallarini muayyan iqtisodiy natijaga erishish
maqsadida, birgalikda boshqarish uchun birlashtirishda tavakkalchilik
xatarlarini va zararlarni birgalikda baham ko‘rishda va kapitallar ishtirokiga
mutanosib ravishda foydalarni taqsimlashida» namoyon bo‘ladi deb
hisoblaydi2. M. Kulagin har qanday bixgalikdagi kompaniya yoki korxona
quyidagi umumiy belgilarga ega bo‘lmog'i lozim, deb hisoblaydi:
— u bir martalik emas, balki davomli faoliyatni amalga oshirish
uchun tashkil etilgan birlashma bo‘lmog‘i lozim;
— ushbu shakl, odatda, sof savdo (iqtisodiy ma’nodagi savdo nazar-
da tutilmoqda) operatsiyalarini, ya’ni tovarlar muomalasida vosita-
chilikni amalga oshirishda qo‘llanilmaydi;
— qo'shma korxona ishtirokchilari bo‘lib, odatda, yuridik shaxslar,
ahyon-ahyonda esa nokorporativ birlashmalar hisoblanadi;
— ushbu korxonalarda mahalliy kapital ham, xorijiy kapital ham
ishtirok etadi3.
Fikrimizcha, q o ‘shma korxonalarga eng mukammal ta ’rif
В.В. Samarxo‘jayev tomonidan berilgan. Bunga ko‘ra, «Qo‘shma
korxona b u -0 ‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga ko‘ra yuridik
shaxs huquqiga ega bo‘lgan, u yoki bu tashkiliy-huquqiy shaklga
solingan korxona bo‘lib, uning ustav fondi o ‘zbek va chet ellik sheriklar
ulushlari asosida shakllantiriladi, bu esa ularga ushbu korxonani ishlab
chiqarish-xo‘jalik va boshqa faoliyatini qo‘shgan ulushlariga mutanosib
tarzda birgalikda boshqarish va foyda olish huquqini beradi»4.