‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

(A. Abdurahmon o ‘g ‘li)
52-mashq.
Ko‘chiring, ajratib ko‘rsatilgan so‘z va so‘z birikmalarining 
leksik m a’nolari ham da qo ‘shimcha m a’nolarini tushuntirib bering.
HALOLLIK GIG IY EN A SI
Dasturxonimizga tortiladigan taom masalliqlarini xarid qilishdan to 
uni tayyorlab, pishirib. suzib keltirguncha ularning ozodaligiga e’tibor 
qilamiz. M uzxonada saqlaymiz, chang-g‘ubordan muhofazalash uchun 
doka-sochiqlar yopib qo‘yamiz. Nihoyat, ovqatlanishga o ‘tirishdan aw al 
qo'llarim izni yuvamiz; qoshiq va sanchqilarni qayta-qayta artishdan 
erinmaymiz.
U ncha-buncha ozodalik gigiyenasiga odatlanganimiz bois, mikrobdan 
qo'rqam iz, biroq ozodalik gigiyenasidan ilgariroq keladigan, ehtimol 
m ikrobdan dahshatliro q b o ‘lgan halollik gigiyenasini xayolim izga 
keltirmaymiz.
Dasturxonimizga tortilayotgan masalliqlarni, tanovul qilayotgan noz- 
n e’m atlarni halollab topdikm i? Qayerdan keldi ular ro ‘zg‘orimizga? 
Qaysi mehnatiarimiz evaziga qozonimizga solyapmiz ularni? Birovlarning 
haqidan urib qolganimiz hisobiga emasmi? Kim larnidir qon qaqshatish 
hisobiga orttirm agan edikm i ularni? Boshiga og‘ir m usibat tushgan 
bechoradan tam a yo‘li bilan undirib olgan poralarimiz hisobiga emasmi?..
N o p o k va h a ro m y o 'lla r bilan to p ilg an ta o m n i jig ‘ild o n g a 
tiqishtirayotib ozodalik gigiyenasiga har qancha rioya qilmaylik, bu bilan 
luqm am iz poklanib qoladimi?
B ozor m unosabatlarining tinim siz toblanishi, o ‘tish davrining 
shiddati va behalovat turm ush tarzi odamlarni shu qadar komiga tortib 
ketdiki, bunday nozik savollar haqida o ‘ylashga, m ulohaza yuritishga 
fursat yetmayapti. Eng dahshatlisi shundaki, m ana shunday taqchillikka 
k o ‘nika borganimiz sayin o ‘zimizni savolga tutish, o'zim izni o ‘zimiz 
tergash odati ham unutilib ketmoqda.
Ehtim ol, bandasining tabiatida, fei-atvorida m ana shunday bosar- 
tusarini bilmay qolish odati mavjudligi uchun ham Alloh taolo hikmatlarga 
boy Ram azon oyini yaratgan chiqar! Kundalik behalovatliklar orasida 
m a’naviy poklanm oqlik uch u n nam oz fursatlari joriy etildi, yillik 
behalovatliklar ichra nafas rostlamoqlik u chun esa ro‘za oyi belgilandi.
186

---

Nafasni rostlashni nafsni rostlash deya talqin qilsak ham yanglish- 
masmiz.
Tirik jon bor ekan, nafsiga quloq osmay iloji yo‘q, zero, hech bir 
banda Pavg‘am barim iz alayhissalom singari go‘daklik kezlari nafs 
pardasidan xalos etilgan emas. Bu yorug
1 olamning boqiy jum boqlaridan 
biri shuki, nafs bandalarining insoniylik martabasi, halolligi, diyonat va 
imon maqomi nafsini tiya olish-olmaslik bilan belgilanadi.
Yaxshiyam, iamivatimizda ijtimoiy muhofaza siyosati barqaror, aks 
holda shataloq otayotgan, imoniy nafsini bozoriy nafsga ikki q o ila b
almashlab yuborayotganlar yana qanaqangi «karomatlar» ko‘rsatmas edi! 
Shuning uchun ham barchamiz «Halollik gigiyenasi»ga rioya qilaylik!