‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

m
yoki 
p
undoshiga almashtirib yoki shunday undosh 
qo'shib sifat oldidan takrorlash orqali: 
k o ‘m -k o ‘k; sariq — sap-sariq,
qizil
— 
qip-qiz.il
kabi;
309
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

2. Tarkibidagi birinchi yoki ikkinchi unlini cho'zish yo‘li bilan: 
achchiq
— 
a:chchiq,
uzun — 
u:zun\ chiroyli
— 
ch iroyli
kabi;
3. Sifat oldidan 
juda, g'oyat, nihoyatda, behad
singari so'zlarni qo‘shish 
yo‘li bilan: 
yaxshi
— 
juda (behad, g'oyat, nihoyatda) yaxshi
kabi.
Belgining m o‘ljaldan kamligini, kuchsizligini ifodalaydigan sifatlar 
ozaytirma darajadagi sifatlar hisoblanadi.
Bunday sifatlar quyidagi yo‘llar bilan hosil qilinadi: 1) sifat oldidan 
sal, picha, ozgina, xiyol, biroz
kabi so‘zlarni keltirish yo'li bilan: 
to ‘la —
sal to la , achchiq
— 
ozgina achchiq',
2
) sifat oxiriga 
-roc/, -(i)sh, (i)m tir
qo‘shimchalarini qo‘shish orqali: 
sariq— sariqroq (sarglsh, sarg ‘imtir)
kabi.
Bular ichida 
-roq
qo ‘shimchasi 
biroz, sal,
ba’zan 
nim, och
so‘zlari 
bilan sinonim bo‘lib keladi. Shuning uchun ularni ko‘pincha birining 
o ‘rnida ikkinchisini qo'llash mumkin b o ‘ladi. Masalan, 
qizilroq — sal
qizil, biroz qizil, och qizil
kabi.
9 Savol va topshiriqlar
•
1. Sifat darajalari deganda nimani tushunasiz?
2. Sifatning qanday darajalarini bilasiz?
3. Uchta sifat topib, uni turli daraja shakllarida keltiring. M a’no farqini 
tushuntiring.