‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

susay, pasay
kabi.
2
. 
Qizil, 
sariq
kabi ikki bo‘g‘inli so‘zlardan 
-ar, -ay
yasovchi vositalari 
yordamida yangi so‘z yasalganda, yasashga asos qism bo‘lgan 
qizilning
«il» 
qismi va 
sariq
ning ikkinchi bo‘g‘indagi «i» unlisi tushib qoladi. Masalan, 
qizil+ar — 
qizar,
sariq+ay — 
sarg‘ay
kabi.
3. 
So'ra, sayla, quvna, t o ‘qi, o ‘qi
kabi ikkinchi b o ‘g‘ini «а» bilan 
tugagan so‘zlarga 
-q,-v
yasovchi qo'shimchalari qo'shilganda, yasashga asos 
qism oxiridagi «а» unlisi «о» unlisiga, «i» unlisi «и» unlisiga aylanadi. 
M asalan, 
s o ‘ra + q — so'roq, sa yla + v
— 
saylov, qu vn a+ q — quvnoq,
t o ‘qi+ v — to'quv, o ‘qi+ v — o'quv
kabi.
4. 
0 ‘yin, qiyin
kabi ikki bo‘g‘inli so‘zlarga 
-a
yasovchi qo ‘shimchasi 
qo'shilganda, yasashga asos qismning ikkinchi bo'g'inidagi «i» unlisi tushib 
qoladi. Masalan, 
o ‘yin + a — o'yna, qiyin+a — qiyna
kabi.
5. 
Son, yosh, ong
kabi so'zlarga fe’l yasovchi 
-a
yoki 
-la
qo'shimchasi 
qo'shilganda, asos qismda tovush o'zgarishi ro'y beradi: M asalan, 
sana,
yasha, angla
kabi.
Shu ko'rsatilgan o'zgarishlarning o'ziyoq o'zbek tilida ba’zi hollarda 
fuziya (fleksiya) elementlari ham mavjud ekanligini ko'rsatadi.
208-mashq.
Gaplarni o ‘qing. Q o‘shimchalar tarkibida sodir bo‘Iayot-
gan tovush o ‘zgarishlarini belgilang.
Inson o'z umrining hisobli ekanligini hamisha kech anglaydi. Jo'jani 
kuzda sanaydilar. Gulla, yashna, mustaqil O'zbekiston! Respublikamiz 
iqtisodiyoti o 'z taraqqiyotining eng qiyin bosqichlarini ortda qoldirib, 
bugungi kunda yangicha takomil bosqichiga chiqib oldi. Mamlakatimizda 
m ana bir necha yildirki, saylovlar muqobillik asosida o'tkazilm oqda. 
Salimjon qilgan ishidan uyalib, qizarib ketdi. Davr qiynoqlari o'tkinchi — 
hali hamma narsa oldinda... Kuz kelishi bilan daraxtlaming barglari sarg'a- 
yib, oltin rangini ola boshladi. Radiodan o'ynoqi musiqa yangradi.