‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q. S. Abdurashidov, B. A. Hobilov

mahkamlanadi.
Kuch pollari mavjud boMgan tajribaxonalarda sinash obyektlarini
o'rnatish, turli xil asbob-uskunalar bilan jihozlash, har xil yuklovchi
sistemalar va o'lchov majmualaridan foydalanish ancha qulay bo'ladi. Barcha
o'lchov asboblarini EHM ga biryo'la ulash orqali tajriba jarayonini yuqori
darajada avtomatlashtirishga erishiladi. 3.6-rasmda vaqtinchalik stendda
konstruksiyani yig'iq kuch bilan yuklash jarayoni ko'rsatilgan. Sinalayotgan
to'singa domkrat (3), osqich (2) va ko'ndalang traversalar (1) yordamida
yig'iq kuch qo'yiladi. Kuch traversasi (4) zo'riqishni ankerlar (5) ga uzatadi.
3.7-rasmda temirbeton to'sinni yuklash sxemasi tasvirlangan. Metall
fermalar (2) sinalayotgan to'sinning ikki yoniga o'matilgan. Yuk domkratdan
bo'ylama traversa (5) orqali to'sinning ikki nuqtasiga uzatiladi. Domkrat
(4) traversa (3) orqali ferma tuguniga tayanadi. Metall fermaning tayanchlariga
faqat to'sin bilan fermaning xususiy og'irligi beriladi xolos.
3.8-rasmda statsionar (doimiy) stendda to'sin (5) ni yig'iq kuchlar
34

---

f
f t
\
, 1 . . , ^ , . . . . . . .
r
■
■
T . r > 1 Г —
' Г Г
- T V ?
3.8-rasm . Statsionar stendda
sinash sxemasi.
bilan 
yuklanish 
sxemasi
tasvirlangan. Domkrat (2) kuchi
bo'ylama traversa (3) orqali
beriladi. 
Reaksiya 
kuchi
ko'ndalang traversa (1) va anker
(4) orqali asos (6) ga uzatiladi.
Obyektga yoyiq kuchlar
qo'yishda ham bir qancha
usullar bor. Bular ichida donali
yuklar usuli